IMG (65)

TRAKT CESARSKI IŁAWA-GNIEZNO-MAGDEBURG POZNAŃ 2002 ISBN 83-916662-0-4 BIBLIOTHECA FONTES ARCHAEOLOGICI POSNANIENSES VOL. 11    PL ISSN 0208-4988

Zjazd Gnieźnieński w polityce imperialnej Ottona III

Przemysław Urbańczyk

The Gniezno Congress in Otto’s III imperial politics

The author discusses the Gniezno Congress in the context of Otto’s III imperial politics. Hr, believes that the Emperor’s visit to Bolesław Chrobry was a stage in building a zonę of alliances intended to halt ideological, cultural and geopolitical expansion of Byzantium. The visit was to strengthen the Emperor’s rule and position in Christendom.

Milenijna rocznica spotkania Ottona III i Bolesława Chrobrego przyniosła liczne teksty jubileuszowe, których autorzy podsumowują dotychczasowe interpretacje (np. Labuda 2000; lubke 2000; Michałowski 2000; Strzelczyk 2000a; 2000b; 2000c; TYSZKIEWICZ 2000).

Dla naszej historiografii typowe jest przecenianie znaczenia Zjazdu Gnieźnieńskiego¹ , w którym Polacy chcieliby widzieć jedno z „najważniejszych wydarzeń wczesnej historii Polski, a nawet bez przesady — całej Europy” (STRZELCZYK 2000a: 80 n.), w którym wzięli udział dwaj protagoniści ówczesnej sceny wielkiej polityki europejskiej². Jakże łatwo zapominamy, że ziemie piastowskie były tylko jednąz wielu peryferii cywilizacji chrześcijańskiej, a Bolesław Chrobry był wybitnym, ale tylko jednym z wielu władców funkcjonujących mniej lub bardziej niezależnie na obrzeżach, zajmującego centrum kontynentu, cesarstwa ot-tońskiego.

Chociaż dla wczesnych dziejów Polski Zjazd miał znaczenie fundamentalne, to nie zapominajmy, że w skali kontynentalnej był to tylko epizod o charakterze lokalnym. Można wskazywać na bezprecedensowy charakter cesarskich odwie-

1

   Tę „dyplomatyczną” nazwą wprowadził do polskiej historiografii Karol Rawer w 1882 r.

2

   Johannes Fried (1989; 2000: 88) przelicytował Polaków, pisząc, że „Akt gnieźnieński jest rzeczywiście wydarzeniem historycznym światowej rangi” [sic!].