8.3. Koła
Motorower wyposażony jest w dwa koła umieszczone w jednej płaszczyźnie. Podczas jazdy po prostej koła te zostawiają na jezdni jeden ślad — stąd powstała bardzo trafna i ogólnie przyjęta nazwa pojazd jednośladowy.
. Najważniejsze podzespoły wchodzące w skład kół to:
— piasta z ułożyskowaniem i hamulcami,
— obręcze ze szprychami,
— ogumienie.
8.3.1. Piasta
Na rysunku 8-13 pokazano piastę koła przedniego motoroweru Komar wraz z jej częściami zamiennymi. Piasta stanowi centralną część koła i służy do obrotowego zamocowania koła na osi 12 prze*
i — ołaignia fozpicracza. 2 — rozpierać/., 3 — szczęku hamulca, < — pokrywa plany* I - tpręłyna. 6 - nakrętka M7, 7 — podkładka, s — podkładka. 9 — korpus piasty. U — mlseuka kołyskowa, ii — miseczka ochronna. 12 — oś, U — stołek, 14 — pot* kładka, ii — pneclwnakrętka, J< — nakrętka. U — podkładka kompensacyjna. U -leulka 1/1” UO sit na i łożysko), U — okładzina clurna, H — nłt aluminiowy (I ttt na l szczękę)
Rys. 8-13, Piasta przednia motoroweru Komor
tykanej przez widełki. Kolo obraca się na dwóch łożyskach kulkowych. Łożyska te osadzone są wewnątrz piasty (w pobliżu jej końców) i uszczelnione miseczkami stalowymi 11, chroniącymi
,eLoiyska kół mogą być nastawne lub nienasiawne. W motorowerze Komar zastosowane sa łożyska nastawne o budowie zbliżonej do łożysk stosowanych w piastach rowerowych, lecz dużo od nich silniejsze. Łożyska te są znacznie tańsze w produkcji oraz pozwalają na regulacją luzu, jaki powstaje w łożysku w czasie normalnej eksploatacji. , -
Łożysko składa się z miseczki 2 0 wciśniętej w korpus piasty, stożka 23 nakręconego na oś i kulek łożyskowych 28. W każdym łożysku znajduje się 2 0 kulek o wymiarach 1/4" (cala). Poważną wadą tych łożysk jest brak możliwości zastosowania osi przetyko-wej, która znacznie ułatwia zdejmowanie kół z motoroweru oraz pozwala na zamianę koła przedniego i tylnego (między sobą). Rozwiązanie takie stosowane jest w motorowerach wyższej klasy.
Piasty motoroweru Komar wykonane są ze stopu aluminiowego odlewanego pod ciśnieniem. W piasty yftopione są bębny hamulcowe wykonane ze stali.
W motorowerach stosowane są mechaniczne hamulce cierne ze szczękami umieszczonymi wewnątrz bębnów hamulcowych obu kół (przedniego i tylnego). Działanie tych hamulców objaśnimy posługując się rysunkiem 8-14. Na pokrywie piasty 1 osadzone są dwie szczęki hamulcowe 2, do których przymocowane są nitami (lub przyklejone) okładziny hamulcowe 3, wykonane ze specjalnego materiału ciernego. Szczęki opierają się o nieruchomy swo-rzen 4. Przy przeciwległych końcach szczęk znajduje się rozpie-racz 5, osadzony na wspólnej osi z dźwignią rozpieracza 6.
Pokrywa bębna przymocowana jest do widełek w ten sposób, że jej obrót jest uniemożliwiony. Szczęki wsunięte są do bębna hamulcowego sprzężonego z piastą kola i obracającego się razem z nią. Między powierzchnią okładzin a bębnem jest bardzo niewielka odległość, rzędu kilku dziesiątych milimetra. Poruszając dźwignią hamulca powodujemy obrót wałka rozpieracza. który rozchyla szczęki dociskając ich okładziny do obracającego się bębna hamulcowego. Między bębnem a okładzinami powstaną siły tarcia, które będą usiłowały wywołać . obrót szczęk w kierunku obrotów koła. są one jednak zamocowane w ten sposób, że obrót ich jest nie—