p176 Chądzyński Region i jego rozwój 07

Region t jego rozwój w warunkach globalizacji przestrzenne fordowskie (integrowane pionowo) powinny ustępować miejsca skupieniom przedsiębiorstw poszukujących minimalnych kosztów transakcji.

W przeciwieństwie jednak do koncepcji obszaru przemysłowego o charakterze marshallowskim, AJ. Scott wychodził z założenia, że sercem dystryktu jest metropolia i odgrywające w niej znaczącą rolę duże jednostki produkcyjne. Z tego względu określał on swoją koncepcję systemu mianem aglomeracji elastycznej produkcji ifle-xible production agglomeration). Co charakterystyczne w jego koncepcji, dla powstania i rozwoju zidentyfikowanych przez niego systemów produkcyjnych, oprócz kooperacji, bliskości lokalizacji, gęstej sieci wzajemnej komunikacji i wmieszanej w to wszystko konkurencji, niezbędne są dwa dodatkowe czynniki: właściwa polityka władz publicznych i specyficzne warunki społeczno-kulturowe, takie jak rozwinięte sieci współpracy różnych instytucji ekonomicznych oraz niepisanych norm społecznych skłaniających lokalnych aktorów do przedsiębiorczości.

M. Storper, podobnie jak AJ. Scott, uważał, że najważniejsze dla rozwoju danego obszaru są czynniki pozaekonomiczne, nazwane przez niego pozahandlowymi współ-tzależnościami (untraded interdependencies), występującymi między podmiotami uczestniczącymi w działalności gospodarczej. „Są to formalne i nieformalne reguły życia spo-\lecmgo, normy zachowania i zwyczaje, które koordynują postępowanie w sferze gospodarki regionalnej. (...) Jest to więc kapitał istniejący poza tradycyjnymi instytucjami i czynnikami wymienianymi w podręcznikach ekonomii. Kapitał, który zdaniem Storpera jest geczywistym źródłem sukcesu regionalnego kapitalizmu"⁵²⁸.

M. Storper był przekonany, „(...) ze przeniesienie stwierdzonych we Włoszech za-yiości między firmami oraz między firmami i organizacjami otoczenia nie jest joiliwe. Decydują o tym zaobserwowane takie przez R. Putnama uzależnienia tego )stemu relacji od instytucji jako kształtowanych przez stulecia wzorów zachowań w da-Wiej społeczności. Jednak wniosek z niemobilności tych form organizacji nie jest całkowicie pesymistyczny. Sugeruje on raczej zalecenie, że dla każdego rodzaju teryto-ńum właściwa może być inna forma organizacji przemysłu w powiązaniach z organizacjami otoczenia"⁵²⁹.

Zarówno on sam, jak i inni badacze wychodząc z tego założenia podejmowali próby stworzenia możliwie pełnej⁵³⁰ typologii nowych dystryktów przemysłowych.

^5M T. G. Grosse, Przegląd koncepcji teoretycznych rozwoju regionalnego, [w:] Studia Regionalne i Lokalne, i (8) 2002, Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego Uniwersytetu Warszawskiego, s. 39.

^5W J. Gancarczyk, M. Gancarczyk, Konkurencyjność skupisk..., s. 87

⁵⁵⁰ Jest rzeczą zrozumiałą, że stworzenie typologii nowych dystryktów przemysłowych, wyczerpującej wszystkie zaistniałe i możliwe do zaistnienia przypadki, jest fizycznie niemożliwe, ponieważ każdy przypadek jest szczególny, niepowtarzalny i charakteryzuje się własną specyfiką, będąc najczęściej hybrydą różnych teoretycznych form.