44 Justyna Milanowska
Uniwersalne reklamy dla „300 milionów Europejczyków z 12 krajów, z róż* nych kultur, o różnych marzeniach, z różnymi oczekiwaniami, dzielących jedno*; litą walutę od 1 stycznia 2002 r.”1 Reklamy telewizyjne podkreślały ważność; euro w życiu Europejczyków. Filmy reklamowe, dzięki wykorzystaniu ogólnych wizerunków, były zrozumiałe w różnych krajach i przez ludzi w różnym wieku/! Materiał filmowy pokazywał skrzypaczkę oraz flecistę, grających w ruinach greckiej świątyni, kobietę wraz z chłopcem tańczących na zakurzonym śródzieifil nomorskim placu, młodego chłopca kupującego jabłka od farmera oraz klubowi^ czów w dyskotece2. W spotach reklamowych użyto narratora, chcąc uniknąć źle dobranych podkładów dubbingowych w 11 językach krajów strefy euro. Około 90% Europejczyków zobaczyło reklamę przynajmniej dwa lub trzy razy.
Trudno było stworzyć narzędzia oraz informacje o euro, które miałyby ten | sam wpływ we wszystkich krajach członkowskich i byłyby zrozumiałe dla wszy-] stkich grup docelowych. W celu zaprezentowania przyjaznego i niepolitycznego| wizerunku Europy na świecie firma Twelve Stars Communications, współpracą! jąc z instytucjami Unii Europejskiej, stworzyła Kapitana Euro — komiksowego bohatera. Wielokulturowy Kapitan Euro jest przyjazny, zabawny i odwołuje się j do wszystkich Europejczyków. Maskotka euro symbolizuje nową kulturę popu-j lamą Europy. Europejczycy mogą identyfikować się z Kapitanem Euro oraz z po-] zostałymi bohaterami komiksu3. Kapitan Euro był projektem eksperymentami nym, stworzonym po to, aby komunikować o nowej tożsamości europejskie)] i o kulturze milionów ludzi4.
Kampanie informacyjne w poszczególnych krajach różniły się między sobą z wielu powodów, m.in. ze względu na tradycję, kulturę, historię, język, obyczaj je, inny stosunek do utraty waluty narodowej czy na ukształtowanie powierzchni*
Badanie opinii publicznej ze stycznia 2002 r., wykonane na zlecenie Komisji Europejskiej, wykazało, że 90% Holendrów uważało się /a dobrze lub bardzo dobrze poinformowanych o euro, przy czym przeciętna w innych krajach strefy euro wynosiła 74%. Grecy należeli do grupy krajów najgorzej poinformowanych. Wynikać to może m.in. z różnic kulturowych oraz mentalnościowych (m.in. otwartości na zmiany) tych społeczeństw.
Sprawa, która wymagała indywidualnego potraktowania przez narodowe kampanie informacyjne, to zaznajomienie obywateli z kursem konwersji, a następnie nauka szybkiego przeliczania z waluty narodowej na euro oraz odwrotnie, tak, aby każdy był świadomy cen.
W krajach takich, jak Austria, Hiszpania, Francja, Irlandia oraz w mniejszym stopniu Holandia i Grecja przeliczanie wartości waluty narodowej na euro dla przeciętnego obywatela było procesem bardzo skomplikowanym (nawet dla dobrych z matematyki). Doskonałym pomysłem były kalkulatory euro, przeliczające wartość waluty narodowej na euro i odwrotnie, które ułatwiały szybkie obliczanie cen w życiu codziennym. Wymagało to od prowadzących kampanie informacyjne skupienia się nad dystrybucją materiałów informacyjnych dla jak największej liczby obywateli.
Z powodu podziału euro na 100 mniejszych jednostek - centów, obywatele jedenastu krajów wchodzących do strefy euro musieli nauczyć się nowej terminologii. Jedynie Holandia miała w walucie narodowej podział na centy, natomiast inne posiadały grosze, centymy, lepty, pensy czy fenigi. W wielu krajach bilon posiadał nazewnictwo potoczne, np. heiermanny w Niemczech, sou we Francji czy quid w Irlandii. Przyzwyczajenie społeczeństwa do „centów” wymagało równie dużych wysiłków działań kampanii informacyjnej, co informowanie o liczbie nominałów euro. Ludzie wciąż myślą kategoriami monet narodowych -jest to przyzwyczajenie, które bardzo trudno będzie wykorzenić.
W celu zwiększania świadomości na temat euro kraje posłużyły się ciekawymi rozwiązaniami. Aby udzielić informacji oraz konsultacji z pierwszej ręki w niektórych krajach pojawiły się m.in. „infomobile”17, czyli np. stragany objazdowe („Kiosk”) w Grecji18, pociąg („Eurotrain”) w Austrii, klasy mobilne („Euromóvil”) w Hiszpanii19, namioty w Niemczech20, przedstawienia objazdowe („Euro Roadshow”) w Irlandii21.
17 Commission Communication to the Euro pean Council. Second Report on the Preparations far the Introduction of Euro Notes and Coms, Commission of the European Communities, Brus-sels, 10.10.2001, COM (2001) 561 finał, s. 28.
18 GreeceNow: Euro vision — www.greece.gr/POLITICS/lntemalAffairs/eurovision.stm. 20.04.2003.
19 www.bbc.co.uk, 3:01.2003.
20 Preparation far the changeoyer to the euro, European Commission. Monthly monitoring December 2001, s. 7.
21 Fourth Annual Report, Euro Changeover Board of Ireland, 1 May 2001 to February 2002, www.gov.ie/ecbieuro/4th_annreport/w_part3Jitm, 15.04.2003.
Cytat z reklamy telewizyjnej EBC.
L. Noreen. op. cii., s. 13.
www.captaineuro.com, 12.03.2003.
www.twelvestars.com, 15.05.2003.