PC110918

50 Justyna Milanowska

euro, którzy różnie podeszli do sprawy zaprojektowania strony narodowej moną Część państw przyjęła taki sam wzór dla wszystkich nominałów (Belgia, HolanJ dia, Luksemburg, Irlandia). Inne przeciwnie, przyjęły różne wzory dla poszczę-gólnych nominałów (Grecja, Włochy, Austria). Większość państw zastosował jednak podejście mieszane, czyli przyjęła takie same lub podobne wzory dla’ określonych grup nominałów (tj. dla 1,2 i 5 centów, dla 10, 20 i 50 centów ijffl 1 i 2 euro). Niektóre państwa wykorzystały motywy znajdujące się na dotychcza sowych monetach narodowych (np. frankach francuskich, markach fińskich czy fenigach niemieckich).

Symbole na monetach euro

Waluta odzwierciedla poczucie przynależności do określonej społeczności* poprzez różne motywy zastosowane na rewersach monet euro: symbole rodzii królewskich (portrety monarchów, herby czy insygnia), symbole republiki, wizerunki postaci uważanych za typowo narodowe, wielkich myślicieli, wynalazców narodowe motywy z wcześniejszych banknotów i monet itp.

Klasyfikacja motywów zaprezentowanych na rewersach monet euro jest następująca:

Natura ożywiona. Władcy: cesarz Marek Aureliusz (Włochy); król Karol I Burbon (Hiszpania); królowa Beatrix (Holandia); wielki książę Henryk (Luksemburg); król Albert II (Belgia); książę Rainier III (Monako); książę Albert 11 (Monako). Znane osobistości: Wolfgang Amadeusz Mozart (Austria); Miguel de Cervantes (Hiszpania); Eleftherios Venizelos (Grecja); Jan Capo z Istrii (Grecjal ~ gas-Fereos (Velestinlis) (Grecja); św. Marin (San Marino); papież Jan Paweł U Watykan). Kobiety na rewersach narodowych monet euro: Europa (Grecja); ko? ieta siejąca (Francja); Marianna (Francja); Bertha von Suffer (Austria); Wenus (Włochy); królowa Beatrix (Holandia). Flora: goryczka (Austria); szarotka (Austria); pierwiosnek alpejski (Austria); liść dębu (Niemcy); kwiaty maliny (Finlanj dia); drzewo Republiki (Francja). Fauna: sowa ateńska (Grecja); orzeł Rzęsa (Niemcy); heraldyczny lew (Finlandia); dwa łabędzie w locie (Finlandia).

Natura nieożywiona. Obrazy i rzeźby: Rzeźba futurystyczna Umberto Bod cioniego „Unikatowe formy ciągłości w przestrzeni kosmicznej” (Włochy); „Człowiek” Leonarda da Vinci (Włochy); dzieło Rafaela „Dante Alighieif (Włochy); obraz Sandra Botticellego „Narodziny Wenus” (Włochy). Zabytm amfiteatr Flawiuszów (Włochy); budynek secesji w Wiedniu (Austria); pałaci Belweder (Austria); katedra św. Stefana (Austria); katedra Santiago del Comporj Stella (Hiszpania); budynek publiczny „Domus Magna Comunis” (San Marino); trzy wieże: La Guaita, La Cesta i II Montale (San Marino); Bazylika San Mari-j no (San Marino); statua wolności Stefano Gallettiego (San Marino); Brama Brany

denburska (Niemcy). Pozostałe symbole narodowe', harfa celtycka (Irlandia); pieczęcie królewskie z 1144 r., 1142 r. oraz z 1134 r. (Portugalia); tankowiec (Grecja); korweta grecka (Grecja); ateńska trircma (Grecja); pieczęć Grimatdiego (Monako); herb Grimaldiego (Monako); herb San Marino (San Marino).

Pieniądz nie może być uważany jedynie za narzędzie wymiany. Pieniądz, używany w każdym kraju członkowskim, często od wieków, jest wyjątkowym ogniwem, łączącym społeczne, językowe i gospodarcze cechy państwa w czasie i przestrzeni. Każdy z nas wyrósł z pewnym odniesieniem do pieniądza (reference money) i przyzwyczajeniem do tych samych znaków pieniężnych (.języka walutowego”), które łączą nas z całą administracją społeczną i polityczną organizacją kraju. Pieniądze są istotnym elementem tożsamości narodowej³¹.

Umieszczenie na rewersach monet euro motywów narodowych zmniejszyło uczucie utraty części narodowej tożsamości po wycofaniu starego pieniądza.

Z powyższego przeglądu wynika, że rewersy nowych monet są często tradycyjne dla danej waluty. Liczba tych motywów - około 40 - zapewnia, że kolekcjonerzy jeszcze długo będą mieli co zbierać, natomiast przeciętny Europejczyk będzie posiadał w swoim portfelu mieszankę symboli narodowych, które tworzą jedną całość — tożsamość europejską¹⁴.

Dzięki temu, że wszystkie monety euro są honorowane w całej strefie euro, na ogromnym obszarze może się szerzyć wiedza nt. symboli narodowych. Pełnią one, moim zdaniem, m.in. funkcję edukacyjno-promocyjną. Wykorzystanie symboli narodowych w promowaniu państw nie jest czymś nowym, jednakże po raz pierwszy zostały one umieszczone na jednej walucie. Dwanaście krajów ze strefy euro, jak również trzy enklawy (Monako, San Marino i Watykan) mogą teraz prezentować „swoje walory” w całej Europie oraz w wielu innych krajach, czyli wszędzie tam, gdzie dociera waluta w formie gotówkowej.

Ta sytuacja przyczynia się do pozytywnego kreowania wizerunku państw strefy euro oraz stwarza szansę „bezpłatnej” promocji państw w innych, odległych o wiele kilometrów, miejscach. Najważniejsze jest to, iż Europejczycy, dzięki codziennemu obcowaniu z walutą europejską zaznajamiają się z odmiennymi symbolami, pochodzącymi z innych kultur, lepiej rozumieją znaczenie pojęcia „europejska tożsamość”, a tym samym przychylniej patrzą na integrującą się Europę i łatwiej odnajdują w niej swoje miejsce.

Należy również podkreślić, iż euro jest walutą międzynarodową która znajduje się w rękach nie tylko Europejczyków czy osób odwiedzających Unię Europejską. Euro w niektórych obszarach świata dorównuje dolarowi, skutkiem czego promuje całą Europę (jej siłę, potencjał, znaczenie, odmienność kultur itp.), zjednoczony kontynent i Europejczyków na całym świecie.

³³    L. Fryer, Euro Vision - The Euro Madę Easy, European Communities 1999, s. 32-33.

³⁴    www.grosz.numizmatyka.com.pl/archiwum/grosz88/4Jitml, 12.01.2003.