24 _ J. Bcndkowski, G. Radziejowska
Tabela 1.2
Zestawienie zadań logistycznych dotyczących synchronizacji strumieni podaży i popytu
w łańcuchu dostaw
Lp- |
Zadania logistyczne | |
Strumień podaży |
Strumień popytu | |
1. |
Współpraca w obszarze zarządzania zapasami |
Zarządzanie kategoria produktów |
2. |
Wspólne planowanie |
Zarządzanie dostawami |
3. |
Integracja i synchronizacja produkcji |
Zaawansowane bazy danych o klientach |
Dobór technologii i metod wspomagających |
Dobór technologii i metod wspomagających | |
k |
Pomiar efektywności łańcucha dostaw |
Pomiar efektywności łańcucha dostaw |
Źródło: opracowano na podstawie [JO].
Należy zauważyć, że koordynacja działań w łańcuchu dostaw powiązana jest ściśle z zaopatrzeniem. W obrębie łańcucha dostaw procesy zaopatrzenia i dystrybucji jednego przedsiębiorstwa automatycznie wiążą się z funkcjonowaniem innych przedsiębiorstw. W związku z tym uzyskanie aktualnych i dokładnych informacji o rzeczywistym popycie i procesach zakupu dokonywanych przez kolejne ogniwa łańcucha zapobiega nieprawidłowościom związanym z przepływem dóbr.
1.5. Analiza łańcucha wartości
Analizę przebiegu procesów i czynności w łańcuchu dostaw można przeprowadzić w kontekście tworzenia wartości dla klienta. Na kolejnych etapach łańcucha powstają zwykle produkty lub usługi o powiększonej wartości, za którą klienci są skłonni zapłacić.
Takie ujęcie prezentuje koncepcja łańcucha wartości (value chain) opracowana przez M. E. Pottera [II]. Przez pojęcie łańcucha wartości [II] rozumie się:
Horyzontalny plan procesu, w którego trakcie jest dodawana wartość do produktu, począwszy od momentu, gdy jest on surowcem, a skończywszy, gdy jest produktem finalnym (włączając w to serwis posprzedażny).
Należy zatem oszacować, jaki jest udział każdego etapu działań w osiąganiu założonego celu. Należy zbadać, czy działania powiększające wartość podejmowane są skutecznie, a czynności nie powiększające wartości zostały maksymalnie ograniczone. Wartość jest definiowana przez M. E Portera jako suma przychodów przedsiębiorstwa, która jest funkcją ceny oferowanego produktu i ilości sprzedanych produktów. Natomiast koszty stanowią sumę kosztów poszczególnych działalności. Zakłada się, że każda z działalności wnosi pewien wkład do pozycji rynkowej przedsiębiorstwa i określa relacje jej kosztów do średnich
Miejsce zaopatrzenia w łańcuchu dostaw_23
kosztów w branży [5]. W przypadku gdy przychody przewyższają koszty w procesie działalności przedsiębiorstwa, wytwarzana jest wartość dodana.
W odniesieniu do każdego ogniwa łańcucha dostaw wyróżnia się dwie grupy działań powodujących wytworzenie wartości:
• działania podstawowe,
• działania pomocnicze (wspierające).
Rodzaje działań przedstawiono na rys. 1.3.
Infrastruktura przedsiębiorstwa
Zanudzanie zasobami ludzkim] | ||||
Badania i rozwój | ||||
Zakupy | ||||
Logistyka zaopatrzenia -logistyka na wejściu |
Wytwarzanie |
Logistyka w dystrybucji - logistyka na wejściu |
Marketing i sprzedaż |
Obsługa klienta 1 |
Rys. 1.5. Model łańcucha wartości Źródło: [11]
Łańcuch wartości dokonuje zatem dekompozycji przedsiębiorstwa na jego strategicznie istotne działania w celu zrozumienia kształtowania się kosztów oraz istniejących, potencjalnych źródeł zróżnicowania lub elastyczności. Przedsiębiorstwo osiąga przewagę realizując te działania taniej lub lepiej od konkurentów. Biorąc pod uwagę omawiany w podręczniku obszar, należy zwrócić uwagę na to, iż logistyka zaopatrzenia traktowana jest jako działanie podstawowe, a zakupy jako działania pomocnicze. Logistyka zaopatrzenia obejmuje takie czynności, jak: przyjmowanie, składowanie, manipulacje materiałami, gospodarkę magazynową, sterowanie zapasami, planowanie transportu, zwroty do dostawców [9]. Działalność polegająca na dokonywaniu zakupów jest związana zarówno z rodzajami działań, które tworzą łańcuch wartości, jak i z otoczeniem zewnętrznym, np. z dostawcami. Przedmiotem zakupu są surowce, części, zespoły i inne dobra zaopatrzeniowe, jak również pozostałe zasoby. Należy zauważyć, że oba rodzaje działań mogą przyczynić się do uzyskania przez daną jednostkę gospodarczą przewagi konkurencyjnej dzięki właściwej organizacji i realizacji zadań oraz podjęciu optymalnych decyzji strategicznych związanych z zaopatrzeniem.
W odniesieniu do łańcucha dostaw pojęcie wewnętrznego łańcucha wartości zastąpiono pojęciem systemu wartości (vałue system) tworzonym przez wszystkie ogniwa łańcucha [II]. Na system wartości tworzonej przez taki łańcuch składa się suma wartości