konieoznie musi prowadzić do zmiany msntoiności„ Wydaje się, że mentalność wierząoych. w cargo powisina ± musi być zmieniona i że ewentualnie może ona zmienić się bardzo łatwo, Ale to tylko pozory. Należy bowiem zwrócić uwagę na różną treść zuwart.’ w pojęciu "wiara" w cargoj cni wiedzą, że ono istnieje i znają je. Jest to raczej wiedza o cargo w zachodnim znaczeniu, niż wiał'a w cargo, System myślowy Wyspiarzy Jest inteligentny, sprytny, logiozny, rozsądny i trafny, ale opiorąjąoy się na innych przesłankach i na innym poglądzie na otaozająoy ich świat, dlatego widzą go inaczej, niż ludzie Zachodu, Chodzi zatem o to, aby zrozumieć co oni mają na myśli używając tych samych oo my słów, V przeciwnym bowiem przypadku te różne pojęcia świata i praw nim rządząoyoh sprawiają, żo wszelka edukacja w stylu zachodnim okazać oię może bezsensowna. Wielu badaczem fenomenu kargizmu wydaje się, że istnieje tylko jedna prosta możliwość stłumienia i wyeliminowania wiary v c/nrgó: wykorzenić zwyczaje i obyozaje nowogwinejskie (z wierzeniami religijnymi włącznie, gdy* są "irracjonalne”) i wychować Nowogwinejeżyków po europejsku* Aozkolwiek teoretycznie Jest to możliwe, to jednak praktycznie nieosiągalne, a moralnie nie do przyjęcia. Zastąpienie siekiery kamiennej siekierą stalową spowodowało pewne problemy, lecz sam fakt zastąpienia nie był skomplikowany, gdyż Wyspiarze posiadali Już pojęcie siekiery, dlatego idoa zachodnia mogła być ^przyjęta zarówno w teorii, Jak i w praktyce. Jednakże wiele przedmiotów zostało w praktyce przyjętych, ale były one niezrozumiałe i dlatego nie mogły być zintegrowane z systemem epistemologlcznym Wyspiarzy, Historia narodów to ni o tylko bieg wydarzeń, leoz również rozwój idei i pojęć. Każdy fakt i wydarzenie musi być wyrażone przez ideę, która je wyprzedza, uzasadnia i nadaje sensowność. Jeśli zaś fakty i wydarzenia wyprzedzają idee, wtedy są one interpretowane według dawnych pojęć i systemów epistemologicznych oraz dawnego światopoglądu, prowadząc do wypaozeń i zniekształceń faktów j nowy fakt lub wydarzenie albo Jest ignorowane, albo też akoepto-wane, ale błędnie rozumiane, V powstaniu i rozwoju wiary w oaiego fakty i! wydarzenia wyprzedziły idee i pojęcia, dlatego wytwory technologii przemysłowej Zachodu zostały zinterpretowane według dawnych idei i pojęć, które nie łatwo dają się usunąć.
Jeden z moich informatorów, J.T. , były przywódca kultów oargo w Sor na Wybrzeżu Rai, ą aktualnie (1977) gorliwy katolik i nauczyciel w szkole misyjnej w Madang, na pytanie kiedy zaginie wiara w oargo, odpowiedział wskazując na swoje w wieku szkolnym dzieci i być może i oh wnuki będą myśleć inaozej.
Byłby to przykład, kiedy kuraoja miałaby gorsze skutki od samej ©horoby.
133