skan0167

170 Roztwory i równowagi fazowe

Rys. 4.20. Równowaga w układzie dwuskładnikowym, ciało stałe-ciecz. z pełną mieszalnością

w fazie stałej i ciekłej (np. Au—Ag, Cu-Ni, Bi-Sb, AgCl-NaCl)

Diagram fazowy układu dwuskładnikowego ciecz-ciało stałe, przy braku mieszalności w fazie stałej, przedstawiono na rys. 4.21

Rys. 4.21. Równowaga w układzie dwuskładnikowym ciało stałe-ciecz, z brakiem mieszalności

w fazie stałej

Chłodząc ciecz (rys. 4.21) o składzie x_a i temperaturze T_a (punkt a) dochodzimy do linii liąuidus w temperaturze T_b (punkt b), w której zaczyna się krystalizacja składnika A. Od tego momentu roztwór ma tylko 1 stopień swobody i przy dalszym obniżaniu temperatury jego skład zmienia się wzdłuż linii b - E. Towarzyszy temu wydzielanie się składnika A. Po dojściu składu cieczy do E (punkt eutektyczny), do dwóch faz, już będących w równowadze (stały A oraz roztwór o składzie E), dochodzi trzecia - stały-’ składnik B. Układ ma teraz 0 stopni swobody (jest inwariantny).