16
Po 19S9 r.. chcąc podkreślić Swój negatywny stosunek do skompromitowanego systemu społeczno-gospodarczego oraz apologetyc/.nej marksistowskiej ekonomii politycznej, zaniechano używania tej nazwy i zastąpiono ją określeniem ekonomia. Trzeba jednak dodać, że nazwa ekonomia poliiycma jest też używana, jednak w innym niż dotychczas znaczeniu. Nazwą tą obejmuje się rozważania poświęcone normatywnym aspektom polityki gospodarczej.
1. Jak ewoluowała nazwa ekonomii?
2. Przedstaw historię powstania ekonomii jako nauki.
Dokonania A. Smitha i D. Ricardo zakończyły trwający wiele dziesiątków lat proces tworzenia się ekonomii klasycznej. System teoretyczny stworzony przez nich stał się podstawą liberalizmu ekonomicznego (laissez fairc), czyli teorii głoszącej, ze woinokonkurencyjna gospodarka samoczynnie, bez zewnętrznej iageiencji. dąży do równowagi. R/ąd nie powinien ingerować w procesy gospodarcze, ponieważ „niewidzialna ręka rynku" dokonuje optymalnej alokacji zasobów do poszczególnych dziedzin wytwarzania i uruchamia samorc gulujące mechanizmy gospodarki w dążeniu do równowagi.
Po !). Ricardo dla ekonomii nadszedł okres dekadencji. Pewien wyjątek w rozwoju badań ekonomicznych w tym okresie stanowili T.R. Malthus (1766 1834), J.B. Say {1767-1837) oraz J.Ch. Sinxmde de Sismnndi (1773-1842).
Thomas Malthus znany jest przede wszystkim jako autor tzw. prawa ludnościowego. Głosi ono, że ludność wzrasta w postępie geometrycznym, zaś produkcja żywności rośnie w postępie arytmetycznym. Ta asymetria musi dopro wadzić do ujemnych skutków społecznych, nędzy i głodu. Zaleca więc ograniczenie przyrostu naturalnego. W tym celu proponuje on moralną wstrzemięźliwość, późne zawieranie małżeństw, dobrowolny celibat. M<ilut?janiz>n rozwinął się bardzo w XX wieku i przyjęto go nazywać womaliazjanizmem. Przedstawiciele tego kierunku reprezentują takie same poglądy jak malluzjani-ści, jednak w swych wnioskach posuwają się dalej, twierdzą, że jednym z przyczyn dużego przyrostu naturalnego jest rozwój medycyny, która wydłuża życie i zmniejsza śmiertelność ludzi. Współcześni zwolennicy Malthusa zwracają uwagę na konieczność ograniczenia przyrostu naturalnego ..ludów i klas niż szych", szczególnie w słabo rozwiniętych krajach Azji i Afryki, któiych zbyt szybkie rozmnażanie zagraża rzekomo ..ludom cywilizacyjnym”.