Str1a

Podział chronosłrałygraficzny opiera się na czasie, którego bezpośrednio nie można mierzyć. Wszystkie metody "oznaczania wieku bezwzględnego skał¹¹ sę tylko metodami jego rekonstrukcji (szacowania), a nie pomiaru.

Podstawową metodą rekonstrukcji czasu geologicz- Najczęściej stosowanymi wariantami metody izoto-nego jest metoda izotopowa.    powej są:

Opiera się ona na badaniu minerałów zawierających izotopy promieniotwórcze. Gdy ziarna takich minerałów krystalizują po raz pierwszy, wchodząc w skład tworzącej się skały, nie zawierają - w przypadku idealnym - żadnych atomów potomnych. Pierwotny stosunek liczby atomów potomnych do liczby macierzystych atomów radioaktywnych wynosi więc zero, co wskazuje na "zerowy" wiek minerału. W miarę upływu czasu atomy macierzyste zmieniają się wskutek rozpadu promieniotwórczego w atomy potomne, zajmujące ich miejsce w ziarnach mineralnych. Znając okres połowicznego rozpadu (T) danego nuklidu radioaktywnego, trzeba tylko wyznaczyć stosunek ilościowy nuklidu potomnego i macierzystego (N_p/N_t) w ziarnach, aby z równania t = Tln |(N_p/N,)+l]

móc wyliczyć wiek radiometryczny, czyli miarę czasu, jaki upłynął od chwili rozpoczęcia rozpadu, tzn. od powstania minerału.

•    metoda ołowiowa, wykorzystująca przemiany: ²³*U -> ²⁰⁶Pb (o okresie połowicznego rozpadu T = 4.5 HO* lat), ²³⁵U - ^Pb (T= 7.1310⁸ lat) oraz ²³²Th - ^Pb (T= 1.39 10'° lat);

•    metoda argonowa, wykorzystująca przemianę *■ ⁴⁰Ar(7'= 1.3 MO⁹ lat);

•    metoda strontowa, wykorzystująca przemianę ^s7Rb -» ^s7Sr (7'= 5.0-10¹⁰ lat);

•    metoda radiowęglowa, wykorzystująca przemianę ^UC ^l4N (7'= 5730 lat).

Wzór na wiek radiometryczny wynika bezpośrednio z *■ ■■ prawa rozpadu promieniotwórczego N, = N₀ e*¹, gdzie N, jest liczbą atomów izotopu promieniotwórczego po upływie czasu /, N₀ - liczbą atomów tego izotopu w chwili początkowej (/ = 0), zaś X = 1/T - stalą rozpadu danej przemiany promieniotwórczej. Zatem liczba atomów produktu rozpadu po czasie t wynosi N_p(t) = N₀ - N, = N₀ (1 - e**). zaś N^/N, =    - 1.

EON	ERA	OKRES			EPOKA
		CZWARTORZĘD			Holocen
	*				Plejstocen
	O				Pliocen
	o				Miocen
	o	TRZECIORZĘD			Olłgocen
	Ul		PALEOGEN		Eocen
					Paleocen
					Późna
>-	<				Wczesna
z	z N				Późna
N	O O N	JURA			Środkowa
					Wczesna
O	z				Późny
_		TRIAS			środkowy
o					Wczesny
		PERM			Późny
N					Wczesny
O	<				Późny
	Z				Wczesny
Cć.	N				Późny
UJ	O	DEWON			środkowy
	—				Wczesny
	O				Późny
<					Wczesny
	UJ				Późny
		ORDOWIK			środkowy
					Wczesny
	0.				Późny
		KAMBR			środkowy
					Wczesny
CĆ			Późny
	PROTEROZOIK		Środkowy
			Wczesny
Cć 0.	ARCHAIK
EON PRISKOICZNY

0.01

1.67

5.5

24

36

55

66

140

^u«:r:r

>

r—

t)

C/ł

>

210

(240)

250	sl
290	w
360	^ co 5?

(380)

410	5 i—
	m
440
500	5
	,3 £
590	5 2
2500
4000

4600