strony120 121

również rozłożenie w czasie i przestrzeni. Koncentracja przerzutu na pewnych trasach i równomierność zapotrzebowania w ciągu doby przyczyniają się do obniżenia kosztów. Stąd też, analogicznie do transportu, właściwe jest dążenie do koncentracji zabudowy wzdłuż pewnych pasm w celu uzyskania korzyści skali oraz do tworzenia jednostek polifunkcyjnych w celu złagodzenia szczytów zapotrzebowania na poszczególnych obszarach. Na przykład układ systemu transportu miejskiego wpływa na żywiołowe procesy kształtowania się miast według modelu pasmowego (zob. rozdz. 4.2.2). Wzdłuż linii, a przede wszystkim wokół przystanków lokalizowana jest gęsta zabudowa, zapewniająca znaczną liczbę użytkowników. Oczywiście, istnieje również uzasadniona konieczność grupowania pewnych zakładów przemysłowych wymagających wyposażenia w specjalne systemy infrastrukturalne (np. zaopatrzenie w parę) [Regulski 1986, rozdz. 8.6].

Istotny wpływ na kształtowanie się kosztów eksploatacji infrastruktury miejskiej mają również właściwości tych systemów. Ekonomika kształtowania i funkcjonowania tych systemów stanowi już obecnie dość rozwiniętą dziedzinę, opartą może bardziej na doświadczeniach praktycznych niż na teorii.

6. Rola samorządu terytorialnego w ustalaniu lokalizacji inwestycji i rozwoju ekonomicznym gminy

6.1. Zadania i kompetencje samorządu terytorialnego

Samorząd terytorialny w Polsce ma ustawowo nadane prawa do sprawowania władzy lokalnej. Kształt organizacyjny samorządu terytorialnego unormowany jest przede wszystkim w przepisach Ustawy o samorządzie terytorialnym³⁸ z dnia 8 marca 1990 r. oraz w przepisach Ustawy konstytucyjnej.

Zasadniczą konstrukcją, na której opiera się samorząd terytorialny, jest gmina. Gmina nie wykonuje żadnych innych funkcji i zadań, niż zadania o publicznym charakterze. Charakter publiczny zadań gminy stanowi dyrektywę działania w interesie dobra ogólnego i jednocześnie podkreśla istotę samorządu. Pozycja gminy - jako zdecentralizowanego podmiotu władzy publicznej -oznacza wyposażenie jej w samodzielność przy realizacji zadań publicznych. Gmina wykonuje powierzone jej zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Samodzielność gminy nie oznacza jej zupełnej „autonomii”, gdyż prawo wytycza gminie zakres jej samodzielności. Przepisy o zadaniach i kompetencjach gminy określają jej faktyczne możliwości decydowania i realizacji swoich decyzji. Natomiast poprzez przepisy o nadzorze nad gminą prawodawca precyzuje dopuszczalne granice wkraczania przez inne władze (organy) w sferę samodzielności gminy.

Dodatkowym, niezwykle istotnym atrybutem samodzielności i niezależności jest odrębna (od Skarbu Państwa) osobowość cywilnoprawna gminy oraz jej samodzielność finansowa. Przepisy ustawowe przyznają bowiem

Ustawa z. dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa wprowadziła nowelizację nazwy Ustawy o sumor/ądzle terytorialnym. Od lej pory akt len określany jest jako Ustawa o samorządzie gminnym.