Zasady Wykładni Prawa L Morawski4

w. a m

Zasady wykładni prawa

starszych aktów normatywnych, zwłaszcza gdy te uchwalono w innych warunkach społecznych, ekonomicznych czy politycznych. W tych ostatnich sytuacjach zaleca się raczej korzystanie z reguły wykładni obiektywnej. Dyrektywie wykładni obiektywnej możemy nadać następującą formę:

® Przepisy prawne należy interpretować zgodnie z wolą aktualnego (współczesnego) prawodawcy.

Tak właśnie sprawę ujmuje SN w wyroku z 8 maja 1998 r. (I CRN 664/97, OSNC 1999/1/7), w którym sąd ten odrzucił wykładnię sądu apelacyjnego, który interpretując przepisy z roku 1944 powołał się na wolę ówczesnego prawodawcy i wskazał iż „w sporze między tymi teoriami wykładni (obiektywną i subiektywną) przesądzić należy praktyczną regułę, a mianowicie, że wykładnia subiektywna odgrywa szczególnie istotną rolę w odniesieniu do przepisów prawnych stosunkowo niedawno wprowadzonych; jej znaczenie natomiast maleje, a nawet ulega marginalizacji, właśnie w odniesieniu do starszych aktów normatywnych, zwłaszcza gdy uchwalone one zostały w innych warunkach społecznych, ekonomicznych i politycznych”. Do podobnego wniosku dochodzi również TK uznając za niedopuszczalną interpretację Konstytucji z 1952 roku zgodnie z wolą komunistycznego prawodawcy (orzeczenie TK z dnia 28 stycznia 1991 r., sygn. akt K. 13/90). W innym z kolei orzeczeniu SN rozważając trudności związane z kwalifikacją prawną czynu polegającego na bezprawnym podłączeniu się do sieci telewizji kablowej dowodzi, że w tym przypadku „metoda wykładni historycznej - w subiektywnym jej ujęciu, a więc poprzez badanie woli ustawodawcy w dacie stanowienia normy, nie jest skuteczna o tyle, że rozważania nie dotyczą przepisu nowego, lecz uchwalonego przed wieloma laty, podczas których w otaczającej rzeczywistości, w tym w zakresie rozwoju gospodarczego, zmian na rynku usług oraz związanego z powyższym postępu technologicznego, zaszły zasadnicze przeobrażenia” (postanowienie SN 29 września 2004 r., I KZP 21/04, OSNKW 2004/9/90).

W tym miejscu należy poczynić kilka ogólnych uwag na temat inten-cjonalistycznie pojmowanej wykładni subiektywnej i obiektywnej. Wadą obydwu tych metod wykładni, a mówiąc ogólniej wadą każdego stanowiska intencjonalistycznego, a więc stanowiska, które utożsamia interpretację z aktem identyfikacji psychologistycznie rozumianych intencji, woli, czy też zamiarów prawodawcy jest przede wszystkim fakt, że we współczesnych społeczeństwach tworzenie prawa przybrało charakter wysoce zin-

mm a 154 ■ * s