IMAG0797 (4)

LXV

chowaniu (Lwów 1903) i O kształceniu (Lwów 1918), On to dał (przygotowani© pedagogiczne do zawodu nauczycielskiego wielu rocznikom kandydatów w Galicji, a później w Poznaniu.

Zasięg herbartyzmu był jeszcze szerszy. Na wschodzie przenikał on do imperium rosyjskiego, a na zachodzie do niemieckiej Szwajcarii ii krajów anglosaskich, zwłaszcza .do Stanów Zjednoczonych.

». Jak sobie wytłumaczyć ten triumfalny pochód herbartyzmu po świecie? — Niewątpliwie nie wystarczy powiedzieć, że Herbert był utalentowanym profesorem, który potrafił zjednać dla swojej doktryny wielu przekonanych uczniów. Musiały działać jakieś głębsze przyczyny, skoro tę doktrynę przyjęły' całe rze-ss|^^fcczyeielstwa w tak rozmaitych krajach.

^Nasuwa się myśl, że istotną przyczyną było szybko postępu-, jąee w ^drugiej _c,połowie XIX wieku uprzemysłowienie .krajów niemieckich i~_; anglosaskich. W związku z tym nastąpił szybM rozwój    i technicznych. Pokoleniom wykształca-

• nym^:na^, tychjnąukaeh nie mógł już odpowiadać niemiecki idea-stracił 'O&^aaadarytet. dość nagle po; shaierei lligli I (®BIL    zapełnić powstałą skutkiem. tego

^(S^em^^phi-^pozytyvnZmv a po nim marksizm i pra-»^™atvzm. pozytywizm ;j|edjn:l|k, począł się przyjmować dópilio po r. 1|860yfe^azle    w ^Niemczech przynajmniej'' — powstał -

' ofo^pfeltciowy, Medjif fid^ chcieh myśleć realnie, trzeźwo ^rx'ściśleP^P^eta!fizy^d^, jeszcze się nie wyrzekali. To była wła-jjgpnie ^^.lunktura dla jpśiha^tyzmu. Był on w miarę realistyczny i w miarę metafizyczny.

Pedagogika hirbartowska wżbiadzała posłuch przez tó-jeszcze, że się podawała za jedyną pedagogikę naukową. Taką nazwę nadał jej sam Mstrz. Jeszcze włększe~zii§Sż¥nie przywiązywali do.^ego epitetCuójmiowie mistrza siedzący na katedrach I^^Wersyteckiph. Jedęh z nąjgojliwszych uczniów Tuiskon Ził-IfP nałożył też w^MSS p_r^|^rayStwo Pedagqgiki Naukowej (Verein fiir l^issenschaftliche Padagogik). Organem tego Towa-

*’ ~ Pisma pedagogiczne