img034 (16)

66 Hoiuosrksnalizm

jednak nowonarodzonym myszom pici żeńskiej podać testosteron w pierwszym dniu życia, to ich agresywność, badana w późniejszym okresie życia, będzie podobna do agresywności normalnych osobników męskich. Jeśli nowonarodzonym myszom pici męskiej usunie się jądra w pierwszym dniu życia, to mimo podawania androgenów w okresie dojrzałości, agresywność ich będzie mniejsza niż normalnych osobników męskich.

2.    Walka o dominację

U myszy, podobnie zresztą jak u innych zwierząt, walka o dominację wyraźniej występuje u osobników męskich niż u żeńskich. Praktycznie wszystkie trzymane w izolacji osobniki męskie atakują obcego osobnika męskiego, który zostanie wprowadzony do ich klatki. U normalnych osobników żeńskich zachowanie takie stwierdza się jedynie u 20^r< badanych, natomiast u an-dnogenizowanych osobników żeńskich zachowanie takie występuje u 939f badanych.

3.    Agresja indukowana szokiem

Podobne dane uzyskano co do agresji indukowanej szokiem. Stwierdzono, że jeśli dwa zwierzęta tej samej pici zostaną umieszczone wspólnie w jednej klatce i poddane szokowi elektrycznemu o natężeniu 1-2 mi-liampera, to zwierzęta te - przypuszczając, że ból został wywołany przez drugie zwierzę - albo wycofują się przestraszone w róg klatki, albo przybierają postawę zaczepną. Osobniki męskie najczęściej wykazują postawę zaczepną, natomiast osobniki żeńskie zwykle wycofują się. U szczurów żeńskich, któiym podawano w okresie noworodkowym androgeny. nasilają się zachowania agresywne, natomiast u szczurów' męskich kastrowanych w okresie noworodkowym zachowania takie ulegają osłabieniu.

4.    Preferowanie sacharyny

Szczuiy płci męskiej i żeńskiej wypijają podobną ilość wody. jeśli jednak woda zawiera sacharynę, to szczuty pici żeńskiej wypijają jej więcej niż szczuty płci męskiej. Jeśli szczuty płci żeńskiej otrzymują w okresie noworodkowym androgeny, to zachowują się w późniejszym życiu podobnie jak szczuty płci męskiej i piją mniej wody zawierającej sacharynę.

5.    Uczenie się reakcji unikania

Stwierdzono, że szczuty pici żeńskiej szybciej niż szczuty pici męskiej uczą się reakcji unikania. Jeśli na przykład przed zadziałaniem szokiem elektrycznym podaje się sygnał dźwiękowy lub świetlny, po którym szczur może wykonać czynność, która chroni go od s/oku elekt tycznego, to szczur płci żeńskiej uczy się takiej reakcji szybciej niż szczur płci męskiej. Zdolność ta zmniejsza się. jeśli w oktesie noworodkowym szczurowi płci żeńskiej poda się androgeny.

6.    Zachowanie w- otwartej przestrzeni

Stw ierdzono, że szczuty pici żeńskiej wykazują większą aktywność w otwartej przestrzeni. Szybciej również opuszczają klatkę i dokonują penetracji takiej przestrzeni. Podawanie w okresie noworodkowym andro-genów szczurom płci żeńskiej powoduje u nich osłabienie tego typu zachowania.

Również u ludzi zróżnicowanie zachowania nie-związanego / reprodukcją-choć wyraża się inaczej niż u szczurów - w dużym stopniu zdaje się zależeć od wpływu płodowych androgenów. Money i Ehrhardt sugerują. że naw et subtelne różnice zachowania, obserwowane między chłopcami i dziewczętami w czasie ich zabaw, są w dużym stopniu zdeterminowane wpływem androgenów w oktesie życia płodowego. Stwierdzili oni mianow icie, że córki matek, które w okresie ciąży