0379

364 KAZIMIERZ ; BOLESŁAW. VII. 16. 17.

Wzgląd jednak, że wszyscy czterej na wstępie wymienieni świadkowie, mówiąc o następstwie synów Ziemowita w księstwo dobrzyńskie, wymieniają tylko Włodzisława i Kazimierza, nie zaś Bolesława, prowadzi do wniosku, że, choćby przez krótki tylko czas, tamci dwaj, nie zaś i trzeci wykonywali rządy w Dobrzyniu; rzecz ta nie da się zaś inaczej wytłómaczyć, jak tylko przypuszczeniem, że Bolesław był nieco młodszy od Kazimierza. W takim zaś razie urodziny Kazimierza przypadać mogą co najpóźniej na rok 1303, ze względu że Bolesław żyje już niewątpliwie r. 1304.

W wspomnianym już przy innej sposobności {VII. 15.) dokumencie z 10 lipca 1316 r.^Ł) poświadcza biskup płocki Floryan zawarcie układu o dziesięciny z Anastazyą księżną dobrzyńską i jej synami Włodzisła-wem i Bolesławem. Brak wzmianki o Kazimierzu, którego tutaj nie możnaby było pominąć, wskazuje zatem na to, że w chwili wystawienia dokumentu już nie żył. W zeznaniu arcybiskupa Janisława^{1 2}) powiedziano wprawdzie, że Kazimierz żył w chwili, w której Włodzisław Łokietek w zamian za Dobrzyń odstąpił Ziemo-witowicom Łęczycę; stało się to, jak widzieliśmy poprzednio {VII. 6.) w latach 1326—1329, skąd wynikłoby, że Kazimierz dożył co najmniej roku 1326. Temu wnioskowi sprzeciwia się jednakowoż stanowczo okoliczność, że począwszy od r. 1323 do 1326 wydają książęta dobrzyńscy kilka dokumentów ³), których wystawcami zawsze są tylko Włodzisław i Bolesław; brak imienia Kazimierza pośród wystawców, gdybyśmy przypuścili, że podówczas jeszcze żył, byłby nie do wytłomaczenia. Należy tedy raczej przyjąć, że arcybiskup Janisław, stwierdziwszy rzeczywisty fakt istnienia Kazimierza Ziemowitowica, popełnił w dalszym ciągu tego zeznania omyłkę, mięszając go z bratem jego Bolesławem; owymi bowiem książętami, którzy w latach 1326—1329 zamieniali Dobrzyń za Łęczycę, mogli być tylko Włodzisław i Bolesław, występujący współcześnie w dokumentach.

17. Bolesław.

Prócz zwykłego imienia Bolesław, ktorego używa stale w dokumentach, nazwany też raz imieniem zdrobniałem Bolko w zeznaniu .Jakóba, kustosza krakowskiego, w procesie z r. 1339⁴). Jako syn Ziemowita i Anastazyi poświadczony w kilku dokumentach ⁵), toż w zeznaniach kilku świadków w wspomnianym procesie⁶). Że był młodszym od innych braci, okazaliśmy poprzednio {VII. 14. 15. 16.).

Pierwsza dokumentowa wzmianka o nim znajduje się w dyplomacie biskupa Floryana płockiego z 10 lipca 1316 r.⁷); ponieważ zawiera tu już (wespół z matką i starszym Włodzisławem) układ z biskupem w sprawie dziesięcin, przeto niewątpliwie trzeba mu na ów czas dać wiek sprawny, a więc dwanaście lat. Z czego wynika, że data jego urodzin przypadać może co najpóźniej na rok 1304 ⁸).

Ostatnią wzmiankę o nim zawiera dyplomat z 20 marca 1326 r.^!’), w którym wespół z Włodzisławem mieni się jeszcze tylko księciem dobrzyńskim. Z zeznań kilku świadków w procesie z r. 1339 ¹⁰) wynika, że żył w czasie, w którym Łokietek w zamian za Dobrzyń nadał Ziemowitowicom Łęczycę; stało się to między 20 marca 1326 r. a 12 marca 1329 r. {VII. 6.). W tymże procesie wszyscy wspominający o nim świadkowie¹¹) nazywają go zmarłym (Boleslaus qui mortuus est); nie można tedy wątpić, że nie dożył r. 1339. Wszystko przemawia za tem, że nie żył już 12 marca 1329 r., odtąd bowiem począwszy, brat jego Włodzisław wystawia dokumenty sam ¹²), bez współudziału Bolesława, podczas gdy wszystkie dawniejsze aż do 20 marca 1326 r. wystawiał z nim razem ¹³), jako współrządca. Ponieważ nie ma śladu, iżby bracia podzielili między siebie ojcowiznę, ponieważ Włodzisław we wszystkich dokumentach od r. 1329 występuje jako samodzielny książę całej dzielnicy, ponieważ wreszcie nie zachował się żaden samoistnie przez Bolesława wystawiony dokument z czasów po 12 marca 1329 r., przeto nasuwa się z konieczności wniosek, że wtedy już nie żył.

1

Kod. dypl. Pol. II. nr. 477. — 2) Lites I⁴. 369. — 3) Do kum. Kujaw, i Mazow. 303 nr. 18, 304 nr. 19, 308

2

nr. 33. — 4) Lites P. 387. — 5) Dokum. Kujaw, i Mazow. 303 nr. 18, 325 nr. 36. — 6) Lites I². 298. 387. — 7) Kod.

3

dypl. Pol. II. nr. 477. — 8) Inaczej Caro, Gesch. Pol. II. 133 uw. 1. Por. str. 357 uw. 4. — 9) Dokuin. Kujaw, i Mazow.

4

308 nr. 23. — 10) Lites I². 229. 325. — H) Ibid. I². 229. 298. 387. — 12) Kod. dypl. Pol. II. nr. 481. — 13) Dokum.

5

Kujaw, i Mazow. 303 nr. 18, 304 nr. 19, 308 nr. 23.