img094

Czas podania siary cielęciu ma zasadnicze znaczenie z dwóch powodów:

1)    absorpcji przeciwciał (Ig) przez śluzówkę jelita do układu chłonnego i krwionośnego. która ustaje po ok. 36 godz życia;

2)    składu każdej następnej porcji pobranej siary w miarę upływu czasu od porodu Przyczyną obniżającego się z upływem czasu wchłaniania (pinocytozy) prz«?

ciwciał jest złuszczający się nabłonek jelita i jego odbudowa z komórek, które uniemożliwiają przenikanie Ig. obniżenie się zawartości inhibitora trypsyny w sin rze oraz wzrost aktywności enzymatycznej trawieńca. Skuteczną ochronę przeciw zakaźnym zapaleniom jelita w ciągu pierwszej doby życia gwarantuje pobraniu pełnowartościowej siary (gęstość siary 1,057-1,070 g/ml odpowiada stężeniu Ig 8-12 g/ml) w ilości 4-6 kg (300-400 g Ig). Zawartość immunoglobulin w siarze można określić za pomocą laktodensymetru - współzależność pomiędzy masa właściwą a poziomem immunoglobulin w siarze wynosi 0,8 Pobranie siary w porcjach litrowych (pojemność trawieńca) w tym okresie jest czynnością trudną do zrealizowania w wypadku pojenia z wiadra, łatwą natomiast, jeżeli cielę przebywa z matką. Siara wyssana wprost z wymienia daje lepsze wyniki niż pobrana z naczynia. Cielęta pojone bezpośrednio z wiadra nie zaspokajają odruchu ssania, który jak wiadomo, jest niezbędny dla prawidłowej motoryki rynienki przełykowo-zołądkowej

Rys. 25. Pozycja cielęcia podczas pojenia z wiadra, a - prawidłowa, b - nieprawidłowa, 1 - trawieniec. 2 - źwacz

Najlepszym rozwiązaniem jest karmienie cieląt z wiader zaopatrzonych w smoczki, zawieszonych na wysokości ok. 60 cm od podłoża (rys. 25), co zmusza zwierzęta do przyjęcia postawy naturalnej jak przy ssaniu krowy Przy karmieniu z wiaderka stojącego na ziemi - część pokarmu może się przedostać do źwacza, co jest przyczyną biegunek i pogorszenia zdrowotności zwierząt. Po zauważeniu pierwszych objawów biegunki podawać leki, np. Alvusan (doustnie) lub Solfin (dożylnie, dotrzewnowo lub podskórnie). Cielętom zdrowym (profilaktycznie), mniej żywotnym lub po przebytych chorobach należy podawać preparaty witaminowe, np. Polfamix AD₃E, AD₃EC, AE lub EC (BASF).

W sytuacji gdy krowy produkuje tiarę bardzo niskiej jakości lub me produkują (*») wcale, należy dostarczyć ją cielęciu od innej krowy wycielonej w tym samym «,/.isie lub mieć w zapasie siarę zamrożoną (-18 °C), w porcjach do jednorazowego skarmiania, pobraną od krów wieloródek, z I doju w I dniu po ocieleniu. Wskazane jest podanie surowicy (domięśniowo) zawierającej specyficzne immu-noglobuliny, zabezpieczające cielęta przeciwko chorobom wychowu, np. Bovtglo-Nn (Biowot Dralew), Bovicolin (Biowet Gorzów) lub podanie preparatu z siary krowiej, np. DCW bądź CALVICOL (Hokovit Polska).

3 Zadawanie cielętom mleka i pasz stałych.

Przygotowanie 8 dcm³ pójła z preparatu mlekozastępczego. W celu wła-uwego przygotowania pójła w wiadrze należy do odpowiedniej ilości ciepłej wody 0 temp ok 50 °C powoli wsypywać proszek, starannie mieszając. Należy zachować zalecane przez producenta proporcje proszku do rozpuszczalnika, np wody podczas przygotowywania pójła. Dobrze przygotowane pójło me powinno zawie-ioć grudek proszku. Płynną paszę podawać cielętom do skarmienia w temp. ok 35-37 °C.

Okres żywienia mlekiem Niektórzy hodowcy dają noworodka matce jedynie do “wylizania", inni pozostawiają cielę przy matce na 1 dobę, inni jeszcze - na kilka dni. Cielęta bywają utrzymywane w oborach lub cielętnikach, kojcach indy widualnych (zwłaszcza młodsze) lub zbiorowych (cielęta starsze), są przez różnej długości okresy żywione mlekiem matki, mlekiem oborowym, mlekiem odtłusz <.zonym, znormalizowanym na 2% tłuszczu lub pójłem z preparatów mlekoza-stępczych.

Po ukończeniu 10 dnia życia zwykle przechodzi się na dwukrotne pojenie zwierząt w ciągu dnia. Najprędzej jest trawione mleko (w trawieńcu) o temperaturze 35 °C. 2ywiąc cielęta mlekiem kwaśnym zaleca się temp ok. 25 °C. Poczynając od 3 tygodnia życia celowe jest zastąpienie mleka preparatem mlekoza-stępczym (większa opłacalność stosowania preparatów niż mleka). Bardzo ważne jest wczesne przyuczenie cieląt do pobierania pasz treściwych i siana. Już 2-tyg cielęta powinny mieć dostęp do tych pasz. zadawanych do woli

W tzw. “mlecznym okresie odchowu” cielętom podaje się ok. 8 kg mleka dziennie. Średnio dawka taka powinna stanowić ok. 10% masy ciała. Ilość energii pobranej z 8 kg mleka pełnego lub jego zamienników jest równoważna dawce 2 kg paszy treściwej Po 6 tygodniach życia mleko może być zastąpione mieszankami pełnoporcjowymi, np. Primopasza, C-Prestarter (do 70 dni) lub C-Starter (do 120 dni); dalsze pojenie cieląt mlekiem "rozleniwia” przewód pokarmowy i tym samym obniża się wykorzystanie składników z pasz stałych Podawanie mleka lub preparatu mlekozastępczego można zakończyć między 60-90 dniem życia cieląt, gdy dzienne spożycie paszy treściwej wyniesie ok 0.8 kg.

Przeznaczona na cały okres wychowu ilość mleka zależy od przewidywanego kierunku użytkowania cielęcia oraz rodzaju i jakości posiadanych pasz stałych (treściwe, owies gnieciony, siano, marchew) Dla jałówek przeznaczonych

123