img124 (5)

F1J TOP

PLANOWANIE FINANSOWE

4.1. ZAŁOŻENIA OGÓLNE

Planowanie jest procesem, który stwarza możliwość wyboru najbardziej satysfakcjonujących decydenta rozwiązań spośród możliwych alternatyw oraz zastosowania przedsięwzięć niezbędnych dla uzyskania zamierzonych celów. Powinno być ono integralną częścią wszelkich procesów zarządzania, a bardzo ważną rolę spełniać w sferze zarządzania finansami.

Dzięki planowaniu finansowemu możliwe staje się:

—    podejmowanie trafniejszych decyzji gospodarczych sprzyjających wzrostowi wartości firmy,

—    odpowiednie kojarzenie skutków bieżących i perspektywicznych decyzji finansowych, co pozwala na zwiększanie zysków w dłuższej perspektywie czasu i na uniknięcie niespodziewanych zakłóceń działalności firmy,

—    przewidywanie z góry skali i skutków grożącego ryzyka finansowego, co daje j możność odpowiednio wczesnego podejmowania działań zmierzających do eliminacji j lub ograniczenia skutków ryzyka.

Planowanie finansowe wymaga w praktycznym stosowaniu określonego wysiłku] organizacyjnego, gotowości do ponoszenia dodatkowych kosztów, a przede wszystkim podporządkowania członków kierownictwa firmy określonej dyscyplinie przy] podejmowaniu i realizowaniu decyzji. Dlatego wielu przedsiębiorców uważa, iżl stanowi ono zbędną biurokrację, utrudniającą podejmowanie decyzji w sposób] operatywny, dla trafności których wystarczające jest odpowiednie „wyczucie” i umiejętność „śmiałego” działania. Stosunkowo łatwo przychodzi tym przedsiębiorcom] rezygnacja z posługiwania się planowaniem finansowym, co z reguły odbija się] wcześniej czy później ujemnie na przyszłych zyskach firmy, często prowadzi doi zaburzeń w płynności finansowej a- nawet do upadłości. Można stwierdzić dość jednoznacznie, że w warunkach rosnącej konkurencji oraz zmieniających się ze-j wnętrznych warunków działania każda firma — zarówno duża jak i mała — która nit posługuje się instrumentami planowania finansowego, naraża się na upadłośę,] a przynajmniej traci szanse wyższych zysków.

tyiicó przewidywaniem rozwoju sytuaqjn wyiłikujących z tego skutków. Prognozowanie stanowi jedynie jedną z wyjściowych podstaw do planowania, które z kolei powinno wyznaczać cele, jakie zamierza się osiągnąć a także metody i środki, jakie będą stosowane dla realizacji tych celów. N;i przykład prognozy w sferze wielkości obrotów gotówkowych mogą określać przewidywane wpływy i wydatki oraz występujące nadwyżki i niedobory gotówki. Natomiast planowanie powinno uwzględniać także niezbędne działania, jakie będą podejmowane z góry w toku działalności w celu wyrównania okresowych niedoborów środków pieniężnych i uniknięcia stanu niewypłacalności oraz działania przewidujące korzystne zaangażowanie pojawiających się przejściowo nadwyżek gotówki.

Plan finansowy przedsiębiorstwa powinien być odpowiednio skoordynowany I planami działalności operacyjnej takimi, jak plany produkcji, sprzedaży, zaopatrzeniu itp. Jest to podstawowy warunek wzajemnej optymalizacji tych palnów, a w rezul-_; Ueic optymalizacji decyzji gospodarczych.

Zakres planowania finansowego obejmuje następujące, zasadnicze problemy:

-    określanie wielkości zapotrzebowania na środki finansowe koniecznego dla ilizacji programu działalności operacyjnej przedsiębiorstwa,

—    ustalanie kwot zapotrzebowania na środki finansowe, które mogą być pokryte rtasnymi kapitałami oraz kwot do pozyskania ze źródeł zewnętrznych,

skonkretyzowanie na podstawie możliwych do realizacji alternatywnych rozdań — najkorzystniejszych źródeł pozyskania kapitałów z zewnątrz (np. nowa llsja akcji w celu powiększenia kapitału udziałowego, zaciągnięcie długotermino-pch lub krótkoterminowych kredytów bankowych, wynegocjowanie kredytów ipicckich od dostawców),

—    wyznaczanie najkorzystniejszego kształtowania się wielkości i struktury mająt-niczbędnego dla prowadzenia działalności operacyjnej,

sformułowanie sposobów postępowania umożliwiających osiąganie najkorzys-ejs/.ych relacji między przychodami finansowymi i kosztami ich uzyskiwania oraz maczanie optymalnego wyniku finansowego i nadwyżki finansowej (cash flow),

-    zaprogramowanie przyszłościowych działań i decyzji niezbędnych dla sprawnej lizacji określonych w planie celów, a także sposobów kontroli zgodności przebiegu :csów rzeczywistych z założeniami planu.

jPonieważ planowanie jest narzędziem optymalizacji decyzji oraz ich realizacji, mmo ono uwzględniać elastycznie zmiany, jakie występują w otoczeniu zewnętrz-firmy, wpływające na jej działalność (np. zmiany koniunktury, systemu podatnego). Konieczna jest zatem — w razie istotniejszych zmian uwarunkowań lętrznych — stała aktualizacja planów. Przy sporządzaniu planów na dłuższe ly czasu ich elastyczność zapewnia się często przez wariantowe ujęcia Opracowuje się warianty działania i dostosowań na okres ożywienia gospodar-), kryzysu i depresji). Istotne znaczenie ma także stosowanie zasady planowania liącego, tzn. stałego uzupełniania horyzontu czasowego planu w miarę upływu (np., uzupełnianie po upływie każdego miesiąca planu rocznego o kolejny l&sty miesiąc).

Han finansowy powinien obejmować następujące główne elementy składowe: preliminarz obrotów gotówkowych (zwany także kasowym), który służy jako Izie świadomego z góry wyznaczanego sterowania płynnością finansową firmy, lując w odpowiednich przedziałach czasowych przewidywane wpływy i wydatki

izanic finansami... 65