150
Rysunek 8.59
Mszyca sosnówka Pineus pini L: A - larwa (wg Dajoza. 1980). B - kolonia mszyc na pędzie sosny (wg Kudeli. 1970)
Miodownica sosnowa - Cinara pini L. Miodownica sosnowa ma długość 3.5-—1.5 mm. jest barwy jasnobrunatnej z prześwitującymi dwoma czamozielonymi przepaskami na gr/biccic. Ciało pokryte białą, delikatną watowatą wydzieliną gruczołów woskowych. Zimują jaja oraz bezskrzydłe. partenogenetyczne samice. Jaja są czarne, błyszczące, przyklejone do wierzchniej strony igieł w rządkach po 2-4 sztuki (rys. 8.60). Samice można zaobserwować na wiosnę, na wierzchołkach zeszłorocznych i u podstawy tegorocznych pędów. Dają one początek pokoleniu bezskrzydłych partcnogcnetycznych samic, bardzo licznych przez cały sezon wegetacyjny na tegorocznych pędach, które wysysają. Na jesieni
Rysunek 8.60
Złoże jaj rrnoóowrucy sosnowej Cinara ptm L na igle sosny (fot B i Z Schnaider)
wydają one obupłciowc pokolenie mszyc (sexualcs), które składają zapłodnione, opisane poprzednio, czarne jaja. Rola miodow-nicy sosnowej jest niejednoznaczna. Z jednej strony przyczynia się do osłabienia drzew, / drugiej przynosi znaczny pożytek, produkując duże ilości spadzi - jedynego w ubogich środowiskach młodników sosnowych pokarmu dla dorosłych osobników wielu pasożytów.
Największe znaczenie gospodarcze w lej grupie owadów mają główne szkodniki wtórne sosny zasiedlające przeważnie drzewostany od U klasy wieku wzwyż; żerdzianka sosnówka. smolik drągowinowicc. cetynicc większy, tycz cieśla, lub uprawy, smolik znaczony. walczyki. Specyficznymi szkodnikami młodników sosnowych zasiedlającymi pnie drzew są następujące gatunki; rozwałek korowiec, ciemmk czarny, zrąbień sosnowiec, walczyk fioletowy, rytownik dwuzębny. rytownik cztcmzębny. Mniejsze znaczenie mają; kwietniczek czterokropkowy, kozulka sosnówcczka. które w starych drzewostanach zasiedlają głównie boczne, obumierające gałęzie, a w miodnikach, zasiedlając strzały, mogą przyczyniać się do szybkiego wydzielania posuszu.
Rozwałek korowiec (Korowiec sosnowy) - Aratlus cmnamomeus Panz. Pluskwy te zimują w ściółce, w odległości do 0.5 m od pni drzew oraz. w szczelinach kory dolnych części pni (rys. 8.61). W końcu marca, po odlajaniu śniegu wokół pni. opuszczają zimowiska i wędrują na strzały. Opuszczanie zimowiska trwa ok. 10 dm. przy czym najpierw migrują postacie dorosłe, później larwy. Postacie dorosłe lokują się pod łuskami korowiny. kopulują. a po tygodniu tamże składają jaja. Liczba samic w populacji jest nieco większa niż samców, a wśród samic występują formy z krótkimi i długimi skrzydłami. Rozwój embrionalny trwa 3 tygodnie, lak że masowe pojawienie się larw przypada na koniec maja i początek czerwca (rys. 8.62). Larwy rozchodzą się po pniu i ukrywają pod łuskami korowiny. w miejscach, gdzie kora jest cienka. Żerują do późnej jesieni, wysysając asymilaly z łyka i sok komórek miazgi twórczej. Na przełomie października i listopada udają się na zimowiska. Zimują larwy czwartego stadium oraz postacie dorosłe. Na wiosnę larwy linieją. a po miesiącu przeobrażają się w postacie dorosłe, które jednak do rozmnażania przy stępują dopiero po przezimowaniu w roku następnym. Generacja jest więc dwuletnia z tendencją do masowych pojawów w latach parzystych.