IMG72 (7)

242

Rysunek 8.156

Pędy świerka zaatakowane przez larwy osnujki świerkowej Cephalcia abietis L. (wg Kudeli. 1970)

Zawudnica świerkowa - Pristiphora abietiita Christ. Zawodnica świerkowa rot się od końca kwietnia do końca maja (rys. 8. 159). Jaja są składane głównie w górnej części korony, w miejscach nasłonecznionych, na igłach młodych wierzchołkowych pędów. Termin składania jaj jest określony początkiem rozwoju pączków, gdy igły jeszcze się nic rozdzieliły. Samice odszukują właściwe do składania jaj pędy. kierując się ich zapachem. Nj jednym pędzie składanych jest do 6 jaj. które do połowy swej długości są pogrążone w kie-szonkowatych nacięciach w igle. Rozwijające się igły odginają się i brunatnieją. Ogółem

Rysunek 8.157

Larwy osnuiki świerkowej (wg Kudeli. 1970) A - eonymla. B -pionymla

samica składa SO-liHl |aj. Pu 4-5 Jniach wylęgają się larwy, które początkowo ogryzają /alokowani brzegi młodych igieł, a po pierwszym linieniu /jadają igły tegoroczne w całości a/ do nasady. Igły stars/e me są zjadane. Br/cgi igieł us/kod/onyeh prze/ I stadium larwalne pokrywają się żywicą, która - krzepnąc - nadaje uszkodzeniom białą barwę. Rozwój larw (pachnących jak pluskwy) przebiega szybko. Larwy przyszłych samców przechodzą 4 stadia, kończą zer po 14-15 dniach, larwy samic przechodzą 5 stadiów i kończą żer psi 16-27 dniach (rys. 8.160) W wyniku żeru pędy usychają, a znajdujące się na nich igły brunatnieją (rys. 8.161). W czerwcu larwy schodzą z. drzew lub spadają, zagrzc-

bują się w ściółce i sporządzają gładki, jajowaty. 4.B-7.4 mm długości i 1.5-2.0 mm szerokości oprzęd. początkowo czcrwono-brunatny z miedzianym połyskiem, następnie ciemnobrunatny Irys. 8.162). Oprzędy są rozmieszczone w ściółce nierównomiernie. W oprzędzic larwa przeobraża się w co-nimfę. a następnie najwcześniej na jesieni tego samego roku. w pronimfe. Na wiosnę następuje przepoczwarzenie i po dwóch tygodniach wylot postaci dorosłych. Część populacji może diapauzować w stadium eonimfy nawet do 6 lal Stąd generacja może być jedno- lub kilkuletnia. Ponieważ, w populacji zawodnicy występuje zjawisko kilkudniowej protoandrii. a przeważają samice. przeto część z nich może składać nie-zapłodnione jaja. których dalszy rozwój przebiega zgodnie z ogólnymi zasadami par-tenogenezy.

Za wodnica świerkowa ma liczne zasię-py wrogów naturalnych rekrutujących się głównie spośród drapieżców . Są to drapieżne owady: chrząszcze, pluskwiaki, mrówki i mszyczniki. drapieżne pająki sieciowe, owadożeme ptaki i małe ssaki (ryjówki wyżerają wielkie ilaści oprzędów zalegających Rysunek 8 158    ^w ^^ctó*^ce)- Pas°żyl> są nieliczne: kilka ga-

Osnujka północna Cephatcia anensis Pan*. - ^lun'^a'^w gąsicnic/ników pasożytujących w zer larw na świerku (wg Kudeli. 1970)    oprzędach. m. in. PoMLisuh «r. •: