IMG!41 (5)

d/ojom działań wychowawczych, która stymulują aktywność wychowają prowadząc do powiększenia jego potencjału rozwojowego.

	Wolność, autonomia • ---- wychowanka	Col wychowania Z
	przeżycie światopoglądowo - twórczość Praca óoóekame '	spotkana j kazsakww J wycnowywenie ft nauczanie 9
'	— 1

Aktywność wychowanka Rod/ajo działań wychowawcy

Am simm w < M-m

Rysunek 3 Rodzaj dnatań wychowawcy i typy aktywność- wychowanka w koncepcji S. Kunowskieflo

Jak wynika z rysunku, kierowanie w procesie wychowania, oparte o posiadany przez wychowawcę autorytet, stopniowo maleje wraz ze wzrostem samodzielności i autonomii wychowanka! Autonomia i wolność .bowiem, nic zaś podporządkowanie woli wychowawcy, są nadrzędnymi celami wychowania. co podkreśla głęboko humanistyczny'charakter koncepcji rozwoju i wychowania Kunowskiego.

I W najmłodszym wieku dziecięcym dominującym typem aktywności jest zabawa, podczas której dziecko poznaje otoczenie, uczy się też poprzez naśladownictwo prostych czynności, a także interaalizuje pierwsze wyobrażenia

0    rolach społecznych. Jak wiadomo z podręczników psychologii, rozwój czynności podczas zabawy przebiegać powinien od tych o charakterze manipulacyjnym do poznawczych, rozwijających wyobraźnię dziecka czy implikujących pierwszy podział zadań między jej uczestników. Pedagog, opiekun na tym etapie ogranicza swoje działania do dozorowania, eliminowania zagrożeń

1    niebezpieczeństw, a także w starszym wieku, kiedy dziecko potrafi się już komunikować - do wyjaśniania i uzasadniania swoich decyzji, co ma nie mniejsze znaczenie dla ich relacji niż sama zabawa.

Właściwy i pełny kontakt w erbalny, wraz z komunikacją, pełni podstawową ' rólęna etapie dociekania. Ten óŁresTobcjmujący przedszkole i początki eduka-cji szkolnej, wTetorym dominującą aktywnościąjest dociekanie, służy przede

^Ucim kształtowaniu wiadomości dziecka. BkMci ynytrymw. .skutkowych, rozumieniu otaczającej rzeczywistości Początektegoiokrenina ogół manifestuje się wysokim poziomem ciekawości poznawczej: odmM niekończących się i tylko pozornie bezsensownych pytań typu ..dlaczego" „ety*. ..co by było. gdyby”. .jaki" który”. ..co to znaczy. że“ itd.

Zadawanie tego typu pytań świadczy o rozwijającej się percepcji i zdolności myślenia, także twórczego, u dziecka. Nie wolno ich zatem bagatelizować, udzielając wymijających odpowiedzi czy odmawiając ich dz.iccku w ogóle. Daataaia wychowawcy na tym etapie związane są / nauc/anicm

Kolejny, trzeci etap rozwoju dziecka to praca, odpowiadająca wychowa-. niu. Realizowana jest ona aż po zakończenie edukacji ogólnej. Przez pracę rozumieć należy zarówno w łączenie do życia dziecka realizacji obowiązków, jak i świadome podejmowanie wysiłków poznawczych i kształtujących relacje / innymi. Wtedy właśnie najbardziej intensywnie i efektywnie

dziecko uczy się. a także funkcjonuje społecznie w poszerzającej się grupie społecznej: wśród członków bliższej i dalszej rodziny, rówieśników, sąsiadów, nauczycieli. Wtedy zawiązują się pierwsze przyjaźnie i istotne relacje interpersonalne, wtedy tez jesteśmy najbardziej wyczuleni na autorytety czy wzorce osobowe. Na tym etapie większość ludzi zarówno ze względu na warunki środow iskowe, ale i ograniczoną świadomość pedagogiczną otoczenia kończy swój rozwój czy zmierza ku jego końcowi w tym sensie, źe nie powiększa się dalej potencjał poznawczy, emocjonalny i społeczny, jakim dysponujemy. Tymczasem JCunowski podkreśli, że rozwój jednostki jest procesem trwającym całe życie i nic można mówić ojtkicji cezurze czy jego zakończeniu. Ntcjest nim ukończenie nauki szkolnej ani też uzyskanie metrykalnej pełnoletności. choć często i powszechnie te właśnie dwa wy* darzenia kojarzy się z zakończeniem stymulacji rozumianej jako działania wychowawcze czy nauczające.

Indywidualny rozwój jednostki, związany z kształceniem wybranych umiejętności, predyspozycji czy zdobywaniem fachowej wiedzy dokonuje się podczas studiów uniwersyteckich. Wówczas właśnie dochodzi do głosu w zasadniczy sposób niepowtarzalność każdego z nas, na bazie ogólnej wiedzy dokontąje się specjalizacja wykształcenia, Do głosu dochodzi twórczość, zyskujemy kulturę duchową. Świadomość kierunku, w jakim chcemy podążać Mamy ukształtowane zasady i wzorce postępowania, stajemy się te* gotowi do podejmowania najważniejszych ról społecznych, nie tylko zawodowych, ałe i osobistych. Wybieramy partnerów życiowych, zostajemy rodzicami.

49