IMG301

ELLIOT ARONSON

skandal. Ale chciałem wspomnieć o przypadku Ralstona, ponieważ nie jest on przypadkiem odosobnionym; myślę raczej, że jest ilustracją tego rodzaju nacechowanych hipokryzją polowań na czarownice, które stały się o wiele za powszechne w życiu współczesnej Ameryki. Mam głębokie przeświadczenie, że jeśli będziemy potrafili nauczyć się większej biegłości w stawaniu twarzą w twarz z naszymi własnymi błędami po to, by się na nich uczyć, być może, będziemy też potrafili zbudować taką dobrze ugruntowaną samoocenę, która pozwoli nam oprzeć się dążeniu do redukowania na gwałt dysonansu w sytuacjach, które wywołują surowe oceny i poważne zaburzenia w sferze poznawczej. Równocześnie może to sprawić, że będziemy trochę bardziej tolerancyjni wobec błędów innych i, być może, nasze reakcje na nie w pełni doskonałe zachowanie osób publicznych będą nacechowane trochę mniejszą hipokryzją.

W tym miejscu muszę przyznać, iż moje rozważania w całym tym paragrafie są czysto spekulatywne. Równocześnie, dobrze jest wiedzieć, że nie jestem w spekulacjach tego typu odosobniony. Bardzo niedawno Meg Rohan (1996), młoda australijska badaczka zajmująca się psychologią społeczną, niezależnie podjęła pracę nad projektem badań różnych aspektów samooceny, który jak się wydaje, podąża w tym samym kierunku - potwierdzenia, między innymi, nieustającej żywotności rewolucyjnej małej teorii Festingera.

Bibliografia

Aronson E. (1960) The cognitwe and behavioral conseąuences of the confirmation and disconfirmation of expectancies. Grant proposal submitted to the National Science Foundation, Harvard University.

Aronson E. (1968) Dissonance theory. Progress and problems. W: Iheories of cognitioe consistency. A sourcebook, R. P. Abelson i in.

Aronson E., Carlsmith J. M. (1962) Performance expectancy as a determinant of actual performance, „Journal of Abnormal and Social Psychology” 65, s. 178-182.

Aronson E., Carlsmith J. M. (1968) Experimentation in social psychology. W: The handbook of social psychology, G. Lindzey, E. Aronson (red.), wyd. 2, Reading, Mass, Addison-Wesley.

Aronson E. i in. (1974) A two-factor theory of dissonance reduction. The effect of feeling stupid or feeling awful on opinion change, „International Journal for Research munication” 3, s. 59-74.    I ■

Aronson E. i in. (1990) Methods of research in social psychology, New

Aronson I ^bnormal an Asch S. E. | Groups, leadi s. 177-190 Cohen A. jungę. W: Exp gil 173-78.

Cooper J. ul social psyche Dickersor Journal of Apf Fazio R. xcessibility. W: B Hillsdale, Festinger Festinger Journal of Abi Freedmai Eiperimental S Fried C., rutioR of disson Bielin" 21, s.

Glass D. idfesteem and Hovland ifaioeness, „P Nel E, H PmsMity oj md Social Psy Rohan h Bn. Unpul Stone J. Hms, „Pers Swann V Aychological