IMGB38 (4)

234 Warzywa liściowe

Uprawę buraka można prowadzić w pomieszczeniach ogrzewanych (szklarniach, tunelach, inspektach) lub zimnych, z bezpośredniego siewu nasion lub z rozsady. Ze względu na racjonalne wykorzystanie pomieszczeń w szklarniach poleca się uprawę buraka z rozsady. Burak może być przedplonem lub śródplonem w uprawie jednorodnej, uprawia się go też współrzędnie z kalafiorem, kapustę bądź z wcześniej wysianą marchwią.

9.7.5.    Odmiany

Można uprawiać wszystkie odmiany krajowe o krótkim okresie wegetacji, jak Egipski. Czerwona Kula i Okrągły Ciemnoczerwony (Nieć 1974). a z nowszych Chrobry czy Nochowski. W Holandii poleca się odmiany o krótkim okresie wegetacji, słabym ulistnieniu i tworzące małe zgrubienia (Geis-sler 1979).

9.7.6.    Technologie uprawy

W uprawie z siewu zbiory przypadają po 50—70 dniach, a z rozsady po 30—50 dniach, czyli średnio o ok. trzy tygodnie wcześniej.

Aby uzyskać rozsadę, nasiona (moczone w wodzie) wysiewa się do połowy stycznia w szklarni do skrzynek lub ogrzewanego inspektu. Grubość ziemi w inspekcie powinna wynosić 16—18 cm. Nasiona, w ilości 8    g/m². wysiewa się w rozstawie

4—5x3—5 cm i do wschodów utrzymuje się temperaturę ok. 18°C, a po wschodach obniża się ją do 14—16°C. Wysiewać należy w ziemię strukturalną, niezbyt ciężką, zasobną w próchnicę. Dobra jest ziemia zebrana z pola z dodatkiem 10—13% piasku i zasilona gnojowicą. Po wschodach, w miarę potrzeby. rośliny należy przerwać, pozostawiając je co 1—2 cm. Produkcja rozsady 2—3-listkowej trwa ok. 25—30 dni. Do pomieszczeń ogrzewanych rozsadę wysadza się w lutym. W nie ogrzewanych tunelach foliowych lub skrzyniach uprawia się burak w drugim roku po oborniku. Nawożenie mineralne stosuje się następująco (na 100 m²): 0.8—1.2 kg N (połowę przed siewem.

reszta pogłównie w dwóch dawkach) 0.4—0.8 kg P I 1.3—2,0 kg K.

W pomieszczeniach nie ogrzewanych siew lub sadzenie wykonuje się około połowy marca. Rozstawa roślin na miejscu stałym wynosi 8—10x3—4 cm.

Zabiegi pielęgnacyjne polegają na utrzymaniu odpowiedniej temperatury i wietrzeniu. Dokarmianie stosuje się. gdy rośliny mają 3—4 liście (z rozsady — po dwóch tygodniach od sadzenia) i po raz drugi po około dwóch tygodniach.

9.7.7. Zbiór i przygotowanie do obrotu

Wysokość plonów i terminy zbiorów zalezą od sposobu uprawy. Najwcześniejsze zbiory przypadają zwykle na marzec-kwiecień, gdyż pierwsze rośliny mogą pochodzić z przery-wki. Z pomieszczeń nie ogrzewanych, w przypadku uprawy z rozsady, zbiory przypadają na drugą połowę kwietnia, a z siewu na miejsce stale w drugiej połowie maja. Zbiór przeprowadza się jednorazowo lub stopniowo, wyrywając rośliny w miarę ich dorastania. Rośliny wiąże się w pęczki, na początku po 25 g. 50 g, a później po 100 g. W Holandii z uprawy w szklarniach ogrzewanych zbiór przeprowadza się, gdy konanie mają średnicę 4—6 cm i rośliny wiąże w pęczki po 5 szt. Plony z takiej uprawy wynoszą 2,5—3.5 kg z 1 m².

Rośliny handlowe powinny być świeże, czyste, zdrowe, barwy ciemnoczerwonej, o niezwiędłych liściach. Wskazane jest schłodzenie roślin po zbiorze. Do transportu pęczki układa się cienką warstwą w ażurowych skrzynkach, a optymalna temperatura składowania i transportu wynosi ok. 5^aC. Rośliny po zbiorze szybko tracą świeżość, dlatego w ciągu 24 godzin powinny znaleźć się u odbiorcy.

9.8. Choroby pasożytnicze warzyw liściowych

występującą chorobą bakteryjną '•‘''^liściowych jest zgnilizna bakteryjna #*^f2Vj endywii. Z chorób grzybowych zaś ^wymienić mączniaki rzekome. ^„Illzna bakteryjna sałaty i endywii i^i/ompnas marginalis). Na liściach wi-rLj $ą czarne plamy o nieregularnym Julcie. Sałata gnije, tworząc czarną, roz-się cuchnącą masę.

^pobieganie i zwalczanie⁴, uprawiać rośliny w odkażonych podlo-

^iwać i niszczyć resztki porażonych roś-

Mączniaki rzekome. [Bremia lactucae iRegał)> Peronospora spinaciae (Laubert)]. Choroba występuje na sałacie, endywii

i szpinaku. Na dolnej stronie liści pojawia się delikatny nalot złożony z trzonków i zarodników konidialnych grzyba. Na górnej stronie widoczne są jasnozielone, z czasem brunatniejące plamy. Rozwojowi choroby sprzyja duża wilgotność powietrza i temperatura w granicach 15—⁴I7°C. Źródłem infekcji jest grzybnia lub przetrwalniki (oos-pory) zimujące w podłożach, a częściowo także nasiona.

Zapobieganie i zwalczanie:

•    odkażać podłoża,

•    odkażać nasiona,

e intensywnie wietrzyć pomieszczenia,

•    opryskiwać zapobiegawczo młode rośliny, stosując Dilhane M-45 (0,2%) lub Cynko-tox (0.2%).