IMGD16

9 zmienić. Także dopiero taka grupa uzyskuje zdolność tworzenia wzorów zachowań, wzorów kulturowych, konfiguracji świadomościo-f||«a)ich zbiorowych systemów przekonań, określonej moralności i tym podob-[bytów społecznych, które potem zdolna byłaby narzucać swym członkom.

■ftmadto tylko taka grupa zdolna jest do spełniania funkcji utrzymywania ciągłości ■    społecznego, albowiem dopiero w takiej grupie wytwarzają się dostatecznie

i silnie spetryfi kowane wewnętrzne struktury zdolne do trwania pomimo całko-witej nawet wymiany jednostek tworzących tę grupę. Grupa jest zatem postrzegana I przez jednostkę jako coś wobec niej zewnętrznego, choć równocześnie jednostka I BnE o ttiej. o pozostałych członkach grupy w kategoriach „my". Przy tym nie weteo zapominać, że jednostka jest przecież równocześnie produktem tej i innych grap społecznych, że to one tworzą z danego osobnika jednostkę społeczną. Dopie-1 pi więc w grupach ujawnia się ów charakterystyczny, pełen sprzeczności stosunek do zbiorowości i równocześnie dopiero grupy społeczne - jako te w pełni rozwinięte i maksymalnie wykrystalizowane ponadindywiduowe obiekty społeczne -ariofcae są do wywierania nacisku i przymusu wobec jednostki, który jawi się jej jako ■Kask i przymus płynący z zewnątrz. Sytuacja, jaka jest charakterystyczna w święcie społecznym, polega w ięc na tym. że jakkolwiek by na ten świat patrzeć, jest to JwiM zbiorowości, świat struktur społecznych, świat różnorodnych bytów (w sensie : bytu społecznego I ponadindyw iduowych. świat grup społecznych. Wszystko, co dzieje się i rozgrywa w tym świecie, dzieje się i rozgrywa pomiędzy bytami po-nadmdywiduowymi. strukturami, grupami społecznymi. Ludzie, których widzimy w działaniu, i na co dzień, nie są ot. tak po prostu ludźmi, jak ich skłonni jesteśmy traktować na gruncie wiedzy potocznej, nie są zatem izolowanymi, autonomicznymi indywiduami, lecz są członkami różnorodnych zbiorowości, grup społecznych zaś ich działanie jest tylko w niewielkim stopniu rezultatem ich swobodnego, nieskrępowanego wyboru i własnej decyzji, nie wymuszonej przez zewnętrzne wobec radl siły. Kiedy więc widzimy działające w określony sposób jednostki, przekonanie. że o*o obserwujemy ni mniej ni więcej tyiko po prostu działanie jednostki, jest poeorem. jest jedn.) z fikcji, które są udziałem naszego potocznego myślenia o życiu | Tymczasem to. co faktycznie obserwujemy patrząc na działania i interak-cje kadzicie. są 9 zewnętrzne przejawy działań oraz cech i właściwości różnorodnych ^^BggiMJndywłduow-ych. różnorodnych grup społecznych. Kiedy uzyskamy umie-^HMĘdraarzegama tych faktów, uczynimy pierwszy krok w kierunku zrozumienia JpnMdMdywiduowB. zbiorowej i grupowej natury świata społecznego.

BIBLIOGRAFIA

Abel T.: Podstawy teorii socjologicznej. Warszawa I9T7.

Bulcs R. F. : Interaction Procesu Annlysis: A Methodfor the Siudy of Smali Gnmpt.

1950.

McDavid J, W.. Harari H.. Social Psycholog}-: lndyviduals. Graups. Sntenet. New Flis A.. Antropologiczna koncept ja grupy. „Studia Socjologiczne", nr 3. 1979.

Homans G. C. . The Siudy pf Grbupśl W: International Entyclnprdia of rhr Social D. L. Sills. Vol. 6. New York 1968.

International Encyclopedia of the Social Sciences. Ed. by D. L. Sills New Ywi I96B. 3fcL tjgfl Malcjko A.. Mała grupa. ...Studia Socjologiczne", nt 2, 1962.

Olmslcd. The Smali Group. New York 1959.

Smith M. : Social Situatlon. Social Behavior. Social Group. ..Psychological Rcsiew". Wd. 32. Sorokin P„ Sociery. Culturc. antl Personalny. New Yotk 1962