EDMUND WNUK-LIPIŃSKI
Małe grupy w ładzie monocentrycznym’
WSTĘP
(...] Empiryczną podstawą analizy są dane z 1984 r., odnoszące się do inżynierów i robotników wykwalifikowanych pięciu dużych zakładów przemysłowych w Polsce1.
Pragnę zająć się mikrostrukturalnymi zjawiskami kontroli i solidarności grupowej. 14
KONTROLA SPOŁECZNA I SOLIDARNOŚĆ GRUPOWA
Społeczne funkcje małych grup bywają klasyfikowane w rozmaity sposób, w zależności od teoretycznego kontekstu, w którym sytuuje się tę problematykę. W konsekwencji różne aspekty życia grupowego wysuwane są na pierwszy plan2. [...] Chciałbym poświęcić nieco więcej uwagi tym funkcjom małych grup. które można by uznać za swoiste dla monocentrycznego społeczeństwa masowego. Jeszcze w połowie lat siedemdziesiątych S. Nowak pisał o osobliwych funkcjach rodziny w społeczeństwie polskim, „silnym więziom wewnątrz rodziny towarzyszyć się wydaje dość silna dezintegracja stosunków społecznych w innych przekrojach społecznych ugrupowań. Stąd bezwarunkowa aprobata rodziny, albowiem jakakolwiek by ona nie była. jakiekolwiek jej braki nie byłyby widoczne, spełnia ona swoje funkcje obronne wobec świata postrzeganego w kategoriach niezbyt przyjaznych, mało atrakcyjnego, | niekiedy wręcz zagrażającego” (S. Nowak, 1974, 245).
Swoiste funkcje małych grup w tym szczególnym systemie wyróżnia także J. Ko-ralewicz, wiążąc powstanie tych funkcji z systemem źle działających instytucji. W tym
• Grupy i systemie monocentrycznym, red. E. Wnuk-Lipiński. Warszawa 1990.
*.71-79,