DSCN1873

Weil S . 1991. Wybór pism, Wyd. Znak. Krakńw.

Wnuk-Lipiński E-. 1996. Dem okra tyczne* rekonstrukcja Z socjologii radykalnej zmiany spdrczwj. Wyd. Nauk. PWN. Warszawa.

Znaniecki F.. 1989. Wstęp do socjologii. PWN, Warszaw a.

Wdrukowanie roli, zob. rola społeczna.

Weryfikacja, empiryczne potwierdzenie wysuniętej hipotezy lub teorii. Przeciwieństwem weryfikacji jest falsyfikacja (czyli potwierdzenie faktów niezgodnych z daną koncepcją) lub brak weryfikacji (czyli nie

Wich rowaloić socjotechniczna 221

ośrodka — gdy Jego oddziaływania cechują się dużą zmiennośćią i brakiem spójności. System sterujący traci przez to możliwość realnego oddziaływania na system sterowany. Faktycznie oznacza to zmianę relacji władzy. W sytuacji wichrowatości socjotechnicznej działania podmiotu sterowanego stają się trudno przewidywalne. W przypadku gdy podmiotem tym są duże zbiorowości, może to prowadzić do załamania dotychczasowego typu porządku społecznego.

możność odrzucenia koncepcji). Karl R. _ten termin do socjologii na początku lat sie-Popper [1977] wskazuje. Ze Żadnej fi i po te-    demdziesiątych. wskazuje. Ze stan wichrowa-

zy lub teorii me można w pełni zweryfiko- tości społecznej wytworzony został w Pol-w«ć w sensie pozytywnym, tzn. nigdy nie _{sce w} warunkach systemu komunistyczne-ma podstaw do stwierdzenia, Ze w rzeczy- _go    rezultacie nieustannego nacisku

wistości jest tak, jak ona głosi. Możliwe jest wywieranego przez obcą komunistyczną tylko przyjęcie danej hipotezy (teorii) na tej ideologię i wielkie struktury', które bvK na podstawie. Ze nie udało się jej jak na razie tej ideologii oparte, w społeczeństwie pol-obalić. Brak podstaw do odrzucenia teorii    skini pojawiło się wiele niecodziennych zjawo hipotezy (określany terminem corrobo—    wisie. Społeczne reakcje na normalne bodż-

ntian lub korroboracja) to jedyny sposób    _cc stały się nieprzewidywalne i chaotyczne,

ich weryfikacji. Hipoteza lub teoria uzna-    Zerwane zostały normalne związki między

»an;i jest za prawdziwą albo do czasu jej    przyczyną a skutkiem, a określony czynnik

obalenia przez wskazanie faktów, które ją    społeczny mógł wywołać różnego rodzaju

podważają, albo do czasu wypracowania    nieprzewidziane następstwa. (...) Lad spo-

hipotczy (teorii) lepszej (tzn. bardziej pre-    łeczny został przy tym zniszczony nie z po-

cyzyjnej i (lub) ogólniejszej). Na podstawie    wodu wzrostu anomii (...)» ale z powodu

|ych kryteriów teorią (hipotezą) naukową    rosnącego przeświadczenia. Ze stan spo-

jtst wyłącznie teoria (hipoteza) możliwa do    lecznego chaosu oferuje pewnego rodzaju

obalenia, tzn. taka, która nie jest ..odporna    bierną strategię przetrwania. W takiej sytua-

na fakty". (A.S.)

Zob. falsyfikacja. teoria odporna na fakty.

Literatura

Poppcr KR. 1977. Ł.ogika odkrycia nauko-

ej i wszystkie rozporządzenia władz napotykały amorficzną, nieokreśloną, mglistą reakcję*’ [A. Podgórecki 1995. s. I6Ó-I67],

Wich rowafołć socjotechniczna (wi-chrowatość społeczna), stan braku podatno-ici systemu sterowanego na oddziaływania socjotechniczne. Spowodowany jest on zmiennością lub wzajemną niezgodnością zachodzących oddziaływań. Wichrowatość tocjotechniczna powstaje, gdy krzyżują się i neutralizują zabiegi różnych ośrodków kierowniczych, lub - w przypadku jednego

Przezwycięźanie wichrowatości socjotechnicznej polega m.in. na uporządkowaniu procesu decyzyjnego (w tym na wyjaśnianiu podmiotowi sterowanemu przesłanek. które tkwią u podstaw zasadniczych decyzji), zneutralizowaniu oddziaływań pochodzących z innych ośrodków, wzmocnieniu władzy, zwiększeniu autorytetu środowiska decyzyjnego. (A.S.)

Zob. dymorficzność społeczna, makiawelizm jako syndrom zacłinwań. porządek społeczny,

■ocjolcchnika