*
bo Ulików, ich styl życia konsumpcyjnego zwraca trwa-gę dzieci na rolę pieniędzy i dla wielu z nich zdoby- *K wonie wysokich zarobków i posiadanie rzeczy stało się sprawę najważniejszą. Niepokojące są wyniki badań nad młodzieżą, które świadczą, że ma ona coraz słabsze zainteresowania sprawami ogólnymi, publicznymi, marzy głównie o szczęśliwym życiu rodzinnym, polityką molo się interesuje. W dalszych badaniach chodziło- * by więc nie tylko o stwierdzenie, czy jednostka jest przygotowana do wyboru bogactwa szans, jakie jej społeczeństwo globalne oferuje, ale i o ustalenie, jakie kryteria wyboru ona stosuje, czy przyjęte przez nią wartości nie wskazują na socjalizację negatywną. Zobojętnienie na sprawy ideologiczne, lekceważenie pracy, zabieganie o .protekcję i przywileje to różne objawy socjalizacji negatywnej, 'która jest sprzeczna z celami wychowania.
Ostatnie lata przyniosły wiele nowych trudności w naszej gospodarce i kulturze nie można więc jeszcze ustalić, jakie kontrasty i sprzeczności cechują wiedzę potoczną o tyciu, jak zmienia się system wartości młodych. Wydaje się jednak, że w tych sytuacjach należy głębiej przemyśleć możliwości intensyfikacji wychowania, włączenia go do wysiłków naprawy i postępu społecznego.
4. KREACYJNY CHARAKTER WYCHOWANIA WSPÓŁCZESNEGO
Siła oddziaływania wychowawczego wzrasta w miarę, jak nabiera ono charakteru kreacyjnego. „Świat w sobie”, który tworzą -instytucje wychowawcze, może w pomyślnych warunkach stać się nową rzeczywistością, wyzwalającą twórcze siły wychowawców i wy.
chowanków, które 'kształtować będą nową jakość człowieka, jego -dążeń i planów życiowych.
Wychowanie adaptacyjne polegało na reprodukować q nau społecznych tradycji, natomiast^ wychowanie kret- i cyjne wprowadza w proces zmian, zaprawia do in- ^ nowacjd i przekształcania otoczenia. Rozwój osobowości nie polega tutaj tylko <na odpowiedniej stymulacji i treningach, potrzebna jest ingerencja w powstawanie samego potencjału rozwojowego, tworzenie nowych kompetencji mózgu, nowych zdolności, zainteresowań i dążeń, przekształcanie potrzeb niższego rządu w potrzeby rzędu wyższego. Potrzebna jest pomoc w integracji osobowości na coraz wyższym poziomie. Taka ingerencja d pomoc cechuje wychowanie kreacyjne.
W raporcie Uneseo podkreśla się, że człowiek jest istotą niegotową, nie dokończoną, plastyczną i wychowuje się przez całe życie. Stąd też i edukację permanentną traktuje się jako proces istnienia, gromadzenia różnych doświadczeń, które uczą wyrażania siebie, (porozumiewania się z innymi, stawiania światu pytań, ustawicznego realizowania siebie.
Pedagogika marksistowska starwia edukacji permanentnej większe wymagania, gdyż samorealizacja ma się dokonywać poprzez twórczy wkład w rozwój społeczeństwa, którego jednostka jest częścią. Realizacja samego siebie jest dialektycznie powiązana z urzeczywistnieniem wizji doskonalszego świata.
^Twórcze wychowanie, w myśl postulatu wielo wy-miarowoścl celów i wyników wychowania, wymaga, ( ażeby twórczość została uznana za cenną wartość zarówno w całym systemie społecznym, jak i w systemie oświaty i wychowania czy w rozwoju osobowości
Uczeni radzieccy, np. S. Mieleszczenko i N. Fiedo-renko, podkreślają, że rewolucja naukowo-techniczrfa. w społeczeństwie socjalistycznym ma służyć reafcza-
143