Mówiąc o zaburzeniach procesu myślenia, mamy na uwadze opóźniony lub nieprawidłowy rozwój czynności umysłowych. Deficyty w tym zakresie rozumiemy jako odchylenia od przyjętej normy rozwoju. Właściwe rozpoznanie nieprawidłowości w funkcjonowaniu operacji umysłowych umożliwi podjęcie szybkiej i skutecznej stymulacji, względnie terapii.
Charakterystyczne cechy zaburzeń procesu myślenia
Mikrouszkodzenia czynności umysłu utrudniają dziecku proces poznawania świata, zdobywania umiejętności, doświadczeń, rozwiązywanie problemów oraz powoduje trudności w nauce. O deficytach procesu myślenia u dzieci mówimy wówczas, gdy zaburzone są operacje umysłowe. Zaburzenia mogą dotyczyć pojedynczych lub kilku czynności umysłowych, a nie całości procesu myślenia. Objawami deficytów są trudności:
- w dokonywaniu porównań według cech jakościowych;
- w dokonywaniu porównań według cech ilościowych;
- w szeregowaniu przedmiotów;
- w kojarzeniu faktów dotyczących sytuacji aktualnie spostrzeganych z poprzednimi faktami (w otaczającej rzeczywistości lub na obrazku);
- w przetwarzaniu i rozumieniu informacji;
- w rozumieniu związków zachodzących między przedmiotami i zjawiskami;
- w interpretacji obrazków i historyjek obrazkowych (dziecko nie rozumie przyczyny i skutku);
- w analizowaniu treści (rozkojarzenie);
- w rozumieniu instrukcji do gier i zabaw:
- w analizowaniu i scalaniu elementów przedmiotów czy zjawisk:
- w uogólnianiu treści;
- w dokonywaniu analizy ilościowej;
- w zrozumieniu pojęć;
- w rozwiązywaniu zagadek, prostych rebusów;
70