IMGu66

7

Czynności te dokonywane są jednocześnie w obrębie analizatora wzrokowego, słuchowego, artykulacyjnego i kinestetyczno-ruchowego. Tylko prawidłowe funkcjonowanie tych analizatorów umożliwia opanowanie a) elementarnej techniki czytania, która opiera się na wzrokowym rozpoznawaniu (identyfikacji i różnicowaniu) liter; b) w przypadku pisania także ruchów pisarskich, umożliwiających kreślenie liter oraz właściwe ich rozmieszczenie przestrzenne, kojarzenie liter z odpowiednimi głoskami, syntezę tych elementów w wyrazy i zdania, a także umiejętność ich artykulacji. Dopiero, na poziomie semantycznym następuje rozumienie znaczeń odczytywanych i zapisywanych słów poprzez kojarzenie obrazów graficzno-fonicznych z treścią, które owe struktury oznaczają. Czynności czytania i pisania są to więc formy wyższych czynności psychicznych. Są to czynności celowe i świadome, wysoce złożone, mające charakter zróżnicowany i mogące być realizowane w różnych formach. Są to też czynności rozwojowe, gdyż możliwość ich opanowania oraz poziom zależy od stopnia dojrzałości psychofizycznej i intelektualnej uczących się.

Fakt występowania niepowodzeń w, tym zakresie nakłada więc na szkołę i nauczyciela obowiązek prawidłowego rozpoznania przyczyn trudności oraz organizowania pracy korekcyjno-wyrówczawczej. Trafna oiągnoza powinna stanowić podstawę zindywidualizowanych zabiegów pedagogicznych^mierzających dos eliminowania przyczyn powodujących nierównomiemości rozwojowe Mrudności w nauce czytania i_ pisania.

Skuteczną pomoc mogą stanowić specjalne ćwiczenia i metody nauczania prowadzone przez specjalistę-pedagoga czy psychologa - mające zlikwidować lub skompensować stwierdzone wcześniej niedobory w rozwoju psychomotorycznym.

Literatura fachowa dotycząca powyższych zagadnień jest już dość bogata (patrz bibliografia). Odczuwane są jednak ciągłe braki praktycznych poradników dla nauczy-cieli-reedukatorów (zwłaszcza rozpoczynających pracę korekcyjno-kompensacyjną), które zawierałyby opis symptomów zaburzeń, metody badania oraz szereg przykładowych ćwiczeń usprawniających zaburzone funkcje.