Kwas zas1268

546    1 Rozdział 35 II B

. COj wchodzący szybko do krwinki czerwonej podlega jednej z dwóch reakcji.

a.    Reaguje z wodą, tworząc H₂C0₃. Reakcja ta jest katalizowana przez anhydrazę węglanową w krwince czerwonej. H₂C0₃ dysocjuje na HC0₃" oraz jon H\ buforowany głównie przez bufor hemoglobinowy. Większa częśó utworzonego w krwince czerwonej HC0₃“ dyfunduje do osocza, ulegając wymianie z jonem Cl', który wchodzi do krwinki.

b.    C0₂ łączy się z grupami aminowymi hemoglobiny odtlenowanej, tworząc karbami-nohemoglobinę. Karbaminohemoglobina dysocjuje na anion karboksylowy oraz jon H^ł, zobojętniany przez bufory hemoglobiny w reakcji:

Hb • NH₂ + C0₂ || Hb - NHCOO- + H*

7. Odłączenie 0₂ od oksyhemoglobiny zmienia ją w hemoglobinę odtlenowaną, która ma większą zdolność łączenia jonów H+ powstających w wyniku jednoczesnej dyfuzji CO . Odłączenie 0₂ od hemoglobiny ułatwia również transport C0₂ w postaci karba-minohemoglobiny w krwince czerwonej. Jeden mmol oksyhemoglobiny zawiera około 0,1 mmol karbaminohemoglobiny, natomiast jeden mmol hemoglobiny odtlenowanej - około 0,3 mmol karbaminohemoglobiny.

Ćwiczenia

1.    Co oznacza tzw. zasada izohydrii?

2.    Jak można oszacować względne znaczenie buforów zewnątrz- i wewnątrzkomórkowych?

OMÓWIENIE

1. Zasada izohydrii oznacza, że stosunek kwas/zasada dla wszystkich par buforów (tzn. H₂C0₃/HC0₃^r, HjPOj/ HP0₄²~, H* • białko/białczan') ulega zmianie równolegle ze zmianą stężenia jonów HP w roztworze. Oznaczenie tego ilorazu dla pojedynczego buforu pozwala na oszacowanie tego ilorazu dla innych par buforów w roztworze. Prawo zachowania masy w przypadku [HP] można przedstawić jako:

_[ir] = K I3AL.

¹    1    * [A']

Jeżeli w roztworze znajduje się kilka buforów, wówczas:

[H^łl = K [HąCOal _ _v [H₂P0₄-1 _ _y [H» - białko]

^M [HC0₃-] ^a2 [HP0₄²-]    [białczan'] ’

gdzie Kjj, i są stałymi dysocjacji dla każdej z par.