LastScan13 (6)

- zabawy ze śpiewem, orientacyjno-porządkowe, rzutne, bieżne, skoczne i inne;

b)    forma współzawodnictwa-wprowadzenie rywalizacji do zajęć rekreacyjnych wyzwala pozytywne emocje, jest czynnikiem mobilizującym i stymulującym; możliwość porównania się z innymi stanowi bodziec do lepszego wykonania czynności ruchowej;

c)    forma zadaniowa-stwarzanie specjalnych warunków, które zmuszają do wykonania określonego zadania ruchowego; na przykład przez odpowiedni dobór terenu lub ustawienie tyczek „wymusza” się wykonanie danej ewolucji narciarskiej;

d)    forma improwizacji ruchowej - polega na dowolnym manipulowaniu

odpowiednimi przyborami lub wykonywaniu dowolnych ruchów przy wykorzystaniu odpowiednio dobranego podkładu muzycznego; czynności ruchowe mają charakter kreatywny; pozwalają wyrażać emocje, wyzwalają inwencję i wzbogacają przeżycia;    ₍

e)    forma ścisla-w tej formie czynność ruchowa jest precyzyjnie określona, ustawienie i jego zmiany, sposób posługiwania się przyborcm nie pozostawiają żadnej dowolności.

6.2. Metody rekreacji

Działalność rekreacyjna polega m.in. na systematycznym uprawianiu ćwiczeń fizycznych, nauczaniu-uczeniu się ich nowych form i kształtowaniu cech mo-torycznych decydujących o ich jakości.

Zarówno nauczanie-uczenie się czynności ruchowych Jak i ich systematyczne ćwiczenie (trenowanie) wymagąjąstosowania określonych metod. Termin metoda oznacza zespól czynności oraz środków stosowany w sposób powtarzalny dla osiągnięcia zaplanowanego celu.

Metody rekreacji wskazująca zespól czynności i środków wykorzystanych w odpowiedni sposób do osiągnięcia założonego celu działalności rekreacyjnej-,

Mogą one spełniać różne funkcje, w tym m.in.:

a)    służyć doskonaleniu funkcjonowania podstawowych układów organizmu, w celu pomnażania kondycji i sprawności (fitness),

b)    zapewnić utrwalanie i udoskonalenie nabytych umiejętności,

c)    służyć zaznajamianiu się z nowymi formami rekreacji ruchowej,

d)    umożliwiać kontrolę i ocenę stopnia opanowania umiejętności i poziomu uzyskanej sprawności.

_ Metody rekreacji można sklasyfikować w sposób następujący;

a)    metody realizacji czynności rekreacyjnych (metody treningowe),

b)    metody nauczaliia-uczenia się czynności rekreacyjnych.

Znaczenie i zastosowanie metod realizacji czynności rekreacyjnych (metod treningowych) zostanie omówione w rozdziale 9 tego podręcznika na przykładzie tzw. rekreacyjnego treningu zdrowotnego.

Do metod nauczania-uczenia się czynności rekreacyjnych należą:

1.    Metodyslowne. Służą przekazaniu ustnej informacji o danej formie aktyw-ności, danej czynności ruchowej, o podstawach systematycznego ćwiczenia, sposobacli wykonania. Polegają na opisywaniu ruchu i jego wykorzystania. Metody słowne są podstawowym środkiem porozumiewania się nauczyciela rekreacji z uczniem. Są one jednocześnie środkiem do tworzenia umysłowego programu czynności rekreacyjnych. Najprostszą zaś formą poznawania tego typu czynności jest instrukcja słowna. Przekazywanie informacji słownej o określonej czynności może przyjmować też formy opisu i objaśnienia.

w.

ą-e

•fi’-

>•

2.    Metody oglądowe. Polegają na pokazie żywego ruchu lub jego obrazu, angażują głównie wzrok, opierają się na bezpośredniej i pośredniej obserwacji (żywy pokaz, pokaz lustrzany, plansze, ilustracje, film itp.). Obraz, pokaz jest metodą wspierającą metody słowne, uważaną za najlepszą w odtwarzaniu nowych czynności głównie w okresie dzieciństwa. Informacja wizualna ma duże znaczenie w tworzeniu wyobrażeń motoryczriych także i w pozostałych etapach życia. Pokaz, demonstracja ćwiczenia, ma dwie różniące się funkcje, istotne w procesie uczenia się: funkcję motywującą i funkcję nauczającą (Czabański 2000).

3.    Metody zajęć praktycznych. Polegają na praktycznym wykonywaniu czynności ruchowych, co pozwala na szybkie i prawidłowe ich opanowanie. Wyróżnia się tu trzy metody szczegółowe:

nauczania-uczenia się w częściach, polegająca na nauczaniu czynności ruchowej przez dzielenie całości czynności na mniejsze części; szczególnie przydatna w przypadku trudnych technicznie zadań ruchowych oraz mało sprawnego ucznia,

?CWv«JUW*ł."auczania-uczcnia się całościowego, polegająca na nauczaniu czynił    J    ności bez dzielenia na elementy składowe; znajdująca zastosowanie szcze-

golnie gdy czynność ruchowa jest prosta, a uczeń sprawny, ibOUlfcitvOJOi»n,nauczania-uczenia się kompleksowego, polegająca na wymiennym lub równoczesnym stosowaniu, w zależności od potrzeb, metod nauczania częściami lub w całości.

ji

.&

Wybór opisanych wyżej metod zależy przede wszystkim od stopnia złożoności czynności oraz od możliwości pcrecpcyjnych ucznia. Warunkiem zaś sprawności nauczania jest tworzenie u ucznia wyobrażeń czynności zgodnych z poprawnym wzorcem lub inaczej - zgodnie z wyobrażeniem kompetentnego instruktora--nauczyciela rekreacji, któiy słowem, obrazem i działaniem praktycznym przekazuje uczniowi swoje wyobrażenie czynności.

W tabeli 6.1 przedstawiono przykładowy dobór form i metod stosowanych w działalności rekreacyjnej w zależności od jej niektórych zadań. Umiejętność doboru tych trzech podstawowych sposobów realizacji programu rekreacyjnego ma w praktycznym funkcjonowaniu instruktora-animatora wielkie znaczenie. Weryfikuje jednocześnie jego zawodowe kompetencje.

I m

, f-

55