30 L Wiadomości wstępne
Zatem funkcje
f,(x) = l-x2, xgR, oraz f2(x) = l-x2, xeR nie są funkcjami równymi, gdyż ich dziedziny są różne.
Określenie funkcji wymaga, na co wskazuje przytoczony wyżej przykład, określenia również dziedziny. Jeżeli funkcja jest określona wzorem
y = f(x)
i nic ma informacji o jej dziedzinie, przyjmujemy, że funkcja ta jest rozważana w tzw. dziedzinie naturalnej, czyli w zbiorze tych x, dla których wzór ma sens.
PRZYKŁAD 3.1 Wyznaczymy dziedzinę funkcji f, gdy:
a) f(x) = log(- +1) + ^4-|x-1|,
X
b) f(x) =
x
Iog(2x-x2)
a) Dziedziną lej funkcji jest zbiór tych x e R, dla których 2
—+1>0 oraz 4-|x-l|>0.
Pierwsza z nierówności jest prawdziwa dla x €(-oo,-2)u(0,+oc)f a druga - dla x €< -3,5 >. W konsekwencji dziedziną funkcji f jest zbiór D =< -3,-2)w(0,5>.
b) Dziedziną funkcji f jest zbiór
D = {xeR: 2x-x2>0 a 2x-x:*l} =
= {xeR: 0<x<2 a x?tl) = (0,l)u(l,2), ■
WYKRES FUNKCJI Wykres funkcji f: D -> R, D c R jest to podzbiór W płaszczyzny R określony następująco:
W = {(x,y)eRi: xeD a y = f(x)}.
PRZYKŁAD 3.2 Naszkicujemy wykresy funkcji: a) y = sin x+|sin x|, b)y=|x2-2x|. c) y = log(x-3). a) Rozpatrywaną funkcję zapisujemy w postaci:
sin x + sinx, [sin x~sin x,
gdy sinx£0, gdy sin x < O,
czyli
{2sinx, gdy sin x £ O, O , gdy sinx<0. Wykres tej funkcji przedstawiony jesi na rysunku 3.1
Rys 3.1
b) Funkcję zapisujemy w postaci:
{x2-2x, gdy x6(-®,0> u <2,+oo),
-x2 + 2x, gdy x <=(0,2).
Sporządzenie wykresu danej funkcji sprowadza się do narysowania wykresów funkcji kwadratowych y = x:-2x oraz y = -x:+2x, a następnie wybrania właściwych części tych wykresów (rys 3.2).
Rys 3.3
c) Najpierw szkicujemy wykres funkcji logarytmicznej y = logx a następnie przesuwamy go o wektor [3,0] (rys 3.3). ■