mity100

202 Szczek

przy niej róg i naczynie z miodem. Ujrzał dziewczynę Ctirad (w tejże samej chwili krakanie kruka zapowiedziało mu rychłą śmierć), uwolnił ją z więzów, siadł przy niej, zaczął pić miód, zadął w róg, przywołując w ten sposób własną śmierć. V. Karbusicky (1980, s. 59) przytacza analogię Sygurda i Sygrdrify z Eddy.

Szczek - zob. Kij, Szczek, Choryw i Łybedź.

s

Ślęża (Sobótka) - góra (718 m), kulminacja Masywu Ślężańskiego, ok. 30 km na południe od Wrocławia. Thietmar z Merseburga (VII, 59) w związku z walkami polsko-niemieckimi o Niemczę (1017) podaje, że „gród ten leży w kraju śląskim (in pago Silensi), który nazwę tę otrzymał niegdyś od pewnej wielkiej i bardzo wysokiej góry. Owa góra wielkiej doznawała czci u wszystkich mieszkańców z powodu swego ogromu oraz przeznaczenia, jako że odprawiano na niej przeklęte pogańskie obrzędy". Na szczycie Ślęży, podobnie jak na dwóch pobliskich szczytach, Raduni (573 m) i Wieżycy (415 m), znajdują się pozostałości konstrukcji kamiennych, interpretowane jako ogrodzenia miejsc świętych. Na samej Ślęży istnieje okręg na szczycie oraz „wał półksiężycowaty", przypominający półokrąg na -» Łyścu, w połowie zbocza oraz kilka mniejszych konstrukcji. Na Ślęży i w jej rejonie znajduje się skupienie monumentalnych rzeźb kamiennych, zoomorficznych i antropomorficznych (niedźwiedzie, „panna z rybą", „grzyb" - dolna część postaci ludzkiej, fragmenty obrobionych ciosów skalnych). Uwagę zwracają liczne znaki ukośnego krzyża na skałach Ślęży, ruchomych blokach kamiennych i niektórych rzeźbach. U stóp Ślęży, w Będkowicach, odkryto kurhan i grodzisko wczesnośredniowieczne. W pobliskim miasteczku Sobótce, która to nazwa może, zdaniem niektórych uczonych, przypominać prasłowiańskie święto „sobótki", w połowie XII w. poświadczono występowanie targu. Nazwa Ślęża powtarza się w nazwie rzeki, od rzeki czy góry z kolei nazwę wywodziło plemię Ślężan, poświadczone już przez Geografa Bawarskiego w IX w., a od tego plemienia cała dzielnica i jej mieszkańcy. Pochodzenie nazwy Ślęża jest przedmiotem dyskusji. Obok tezy słowiańskiej (por. ślęga, ślężo „mokradło") występuje hi-