HWScan00097

ciach zabiorów warunki urabiania pogarszają się. Przy zastosowaniu ośm^ naczyń i wysokości zabioru wynoszącej 50% średnicy koła i więcej, są stale w urabianiu dwa naczynia. Moc napędu podlega wówczas jeszcze mniejszym wahaniom. Przy 9, 10, 11 naczyniach ciągle polepszają się wa-runki pracy zespołu. Jeszcze korzystniej przedstawia się zastosowanie 12 naczyń i dopiero przy tej liczbie uwydatniają się zalety równomiernie wirującego koła w stosunku do napędu łańcuchowego. Z wzorów (3.20)j i (3.23) można wnioskować, że z uwagi na równomierny i bezuderzenio-wy bieg koła celowe jest przy stałej objętości koła I_k dobierać dużą liczbę naczyń. Z równania (3.20) widać jednak, że wartość / maleje z kwadratem liczby naczyń, jeżeli nie jest możliwe wyrównanie tego zmniejszenia przez odpowiednie powiększenie wartości K\ Kwadrat liczby naczyń w mianowniku wskazuje na to, że liczba ta nie może być dowolnie powiększona, gdyż wartość K' w liczniku umożliwia wyrównanie tylko w ograniczonym zakresie. W naczyniach łańcuchowych na wielkość K, odniesioną do po-działki łańcucha, albo K' odniesioną do odległości naczyń, zdecydowanie j oddziałuje przebieg wysypu z naczyń przy obejściu wału wieloboku. Odległość naczyń nie może być dowolnie mała, gdyż wtedy między naczyniami nie ma dostatecznie wiele miejsca dla opróżnienia wyprzedzającego | naczynia. W kołach naczyniowych wartość K' jest do chwili obecnej znacznie niższa od wartości dopuszczalnej dla łańcucha naczyniowego. Wyjaś-1 nienie tej zależności daje równanie (3.20). Jeżeli go rozwiązać ze względu j na K', to otrzymamy

3600 rr

K' =

Z wykresu (rys. 3.8) widzimy, że maksymalne wartości K' dla z = 8, przy poszczególnych wykonaniach kół osiągają wartość 5 • 10~², a średnia . wartość wszystkich wykonań leży w pobliżu 2,5 • 10^—2. Oznacza to, że średnia wartość K' = 2,5 • 10“² ogranicza wielkość współczynnika / zależnie od liczby naczyń.

Nawet jeżeli chwilowo założymy największą osiągalną wartość K' — = 5 • 10“², to dla koła o 12 naczyniach można uzyskać tylko współczynnik około 12, podczas gdy przy tych samych założeniach przy 8 naczyniach współczynnik wyniesie 28. Zależności te wyjaśniają dążenie do budowy kół o małej średnicy i małej liczbie naczyń. Koła te mają wyższy współczynnik /. Na rys. 3.8 jest to wyraźnie widoczne.

r

Porównując osiągane dotąd wartości K', wynoszące dla koparek łańcuchowych (6,3 -T- 7,8)10^-2 lub (7,8 -f- 9,4)10^-2 dla zwałowarek łańcuchowych, z wartościami dla kół naczyniowych, widzimy, że konstrukcji kół naczyniowych trzeba poświęcić jeszcze wiele uwagi, aby uzyskać wartości obowiązujące dla łańcuchów naczyniowych. Uzyskanie takiego celu byłoby osiągnięciem oznaczającym nadzwyczajny wzrost wydajności. Jeżeli przyjmiemy, że wysokie wartości K' łańcuchów naczyniowych ograniczone są przebiegiem wysypów, a nie przebiegiem urabiania, to należy też założyć, że w kole naczyniowym przebieg wysypów jest korzystniejszy niż w łańcuchach naczyniowych i że można osiągnąć w nim wartości K' o tym samym rzędzie wielkości. Wielkości takie najłatwiej osiąga się w koparkach bezkomorowych.

Przebieg kopania w maszynach łańcuchowych i kołowych nie różni się zbytnio. Dłuższy jednak odcinek urabiania poszczególnych naczyń w koparkach łańcuchowych oddziałuje korzystniej na przebieg napełnienia, niż znacznie krótsze drogi napełniania w kołach naczyniowych. Osiągnię-

cic wysokiej wydajności kół musi iść zawsze w parze z konstrukcją urzą-jzeń odprowadzających urobek, które by przy tych samych średnicach _kół potrafiły zapewnić większą wydajność.

Wskutek napędu wielobokiem łańcuch ma zmienną prędkość, czego nie ja się uniknąć, nawet przy dużej liczbie naczyń znajdujących się w urażaniu. W kole naczyniowym jest odwrotnie. Napęd jest ciągły, lecz nie-

Wspótczynmk porównawc/y    f. 28 26 24 22 20    18    16

C l 2    3    4    5    8    9    10    11    12    13    14    !5    16

Ilość naczyń, z

Rys. 3.8. Zależność współczynnika pojemności naczyń K' od ilości naczyń [47]