jp1450 15507

Jmtfirfi

Husarz z 1524 roku, rycina z Kroniki Pruskiej.

wschodzie, nie licząc dwóch wojen z Zakonem i wypraw na Czechy i Węgry w 1471 i 1474 roku, czy też konfliktu z biskupem warmińskim Tungenem w 1478 roku (prowadzonego wyłącznie wojskami zaciężnymi).

L E B E N 0 A :

^r N obóz polski    QJ    to bor krzyżacki

hufce polskie    czm    hufce krzyżackie

<- natarcie    *- natarcie

---> ucieczka    ---> ucieczka

O    i    2    3    4 A<n

Bitwa po Chojnicami 18 września 1454 r.

Przykłady taktycznego wykorzystania jazdy w walkach tego okresu.

A. Bitwa pod Chojnicami 18IX1454 rok.

Była to pierwsza walna bitwa wojny trzynastoletniej (1454-1466) z Zakonem Krzyżackim. Armia polska pod Chojnicami liczyła około 16 tysięcy jazdy i niewielką liczbę piechoty wraz z 16 działami. Jazda składała się z chorągwi ziemskich z Wielkopolski i częściowo Pomorza (ok. 1000 koni) oraz z rot za-ciężnych Związku Pruskiego (polskich i czeskich) - poniżej 2000 jazdy. Pospolitym ruszeniem wielkopolskim dowodzili: wojewoda brzeski Mikołaj Szarlejski, wojewoda poznański Łukasz Górka, wojewoda kaliski Stanisław Ostroróg i Małopolanin kasztelan rozpierski Dersław Rytwański. Pomorzanami dowodził wojewoda Jan z Jani, a zaciężnymi Wojciech Kostka z Postupic. Zaciężna armia krzyżacka liczyła około 9000 jazdy i 6000 piechoty. Dowodzona była przez księcia żagańskiego Rudolfa i Morawianina Bernarda Szumborskie-go. Krzyżacy ciągnęli pod twierdzę chojnicką, aby przerwać oblężenie jej przez oddziały Związku Pruskiego, i nie wiedzieli, że czekają na nie tam wojska królewskie.

Polacy stali na południe od Chojnic, frontem na zachód, tak że mieli przed sobą bagnistą dolinę, której dnem płynęła rzeczka, rozszerzająca się ku północy w Jezioro Zakonne, a po jego opuszczeniu opływająca mury Chojnic. Przeprawę przez bagnistą dolinę umożliwiała grobla. U jej wschodniego wylotu stanęła polska armia, za nią znajdował się obóz, osłaniany przez wydzielony w tym celu oddział straży tylnej.

Wojska Zakonu zaczęły nadciągać dopiero około godziny 15, od zachodu. Polacy przypuszczali, że wróg przeprawi się przez bagno

29