Obraz9 (35)

162 Emile M. Cioran

Tak rodzi się konflikt pomiędzy doświadczeniem cierpienia, które przypisuje zewnętrznym przyczynom i światu wartość absolutną, i teoretyczną perspektywą, wypływającą z cierpienia, zgodnie z którą świat jest niczym. Nie sposób uniknąć tego paradoksu. Istnieje dziedzina ostatecznych sytuacji wymagających wyboru, która otwiera się na jednoczesną pokusę świętości i zbrodni. Dlaczego ludzkość wydała na świat nieskończenie więcej zbrodniarzy niż świętych? Skoro człowiek poszukuje szczęścia tak uparcie, jak się o tym mówi, czemu wybiera on zatem z taką zaciętością drogę upadku? Człowiek wyżej ceni szczęście i dobro, lecz pociąga go raczej zło i nieszczęście. Trzy czwarte ludzkości mogłoby stać się świętymi, jeśliby tego tylko pragnęło. Nie wiadomo, kto wyjawił ludziom, że życie było jedynie w piekle...

Świętość jest walką z czasem, która okazuje się zwycięska. Święty, któremu udaje się zabić w sobie samym czas, staje na zewnątrz, poza wszystkim tym, co jest. Istnieć w czasie oznacza żyć absolutnie w tym wszystkim, co istnieje. Czas jest obramowaniem tego wszystkiego, co istnieje. Świętość: istnienie poza czymkolwiek, lecz z miłością. Monotonia jest życiem świętych: oni mogą być jedynie świętymi. Świętość: egzystencja przeżyta tylko w jednym, absolutnym wymiarze. Również święci słyszą głosy świata, lecz mówią im one jedynie o cierpieniu przemienionym w miłość, to są głosy jednego tylko świata. Z mojej strony, chętniej zwróciłbym się ku muzyce, w której przemawiają do mnie światy, inne światy...

Na jakim stopniu samotności jesteśmy wtedy, gdy wąż pieści nas i liże nam policzki i usta, w jakim oddaleniu od istnienia, kiedy jedynie wąż może być u naszego boku?

Dwie rzeczy nie do pojęcia: tęsknota u głupca i śmierć człowieka śmiesznego.

Wszyscy ludzie rujnują w końcu swoje życie. A w zależności od sposobu ich postępowania, zwiemy ich raz zwycięzcami, a raz przegranymi.

Muzyka jest sposobem, w jaki przemawia do nas czas. Umożliwia nam ona odczucie jego przemijania i ukazuje go jako obramowanie tego wszystkiego, co przemijające.

W niektórych muzycznych momentach dotykamy czasu. Kiedy muzyka opowiada nam o wieczności, czyni to jako głos czasu. Muzyczne pragnienie wieczności jest ucieczką od czasu. Nie jest ona ani teraźniejszą wiecznością, ani ciągłą aktualnością, ani wiecznością spoza czasu.

Czas jest niekiedy ciężarem, również wieczność powinna nim być!

Ciało rozłożone na nieskończenie wiele komórek, każda z komórek skupia sumę wibracji, wszystkie komórki obracają się spiralnie w wirze, rozczłonkowanie wszystkich organów w drżeniu jednostkowości, powrót życia do jego pierwotnych elementów, do jego pierwszych wspomnień...

Kocham jedynie tego, kto idzie dalej, niż jest, kto zna początki i rzeczy, które go poprzedzały, kto pamięta czasy, kiedy nie był sobą, kto dokonuje skoku wyprzedzając indywiduację. Nie zrozumiał nic z tego świata ten, kogo nie wprawił w osłupienie głęboki sens jednostkowości, gdyż nigdy nie będzie domyślał się miejsca swego początku i nigdy nie będzie przeczuwał momentu swojej śmierci. Indywiduacja ukazuje nam narodziny jako wyodrębnienie się, a śmierć jako zawracanie. Ten, kto nie doskonali i nie czci tego wyodrębnienia, nie kocha życia, podobnie jak ten, kto nie obawia się zawracania. To, że niemal nikt nie kocha zawracania, stanowi dowód tego, że jest ono niczym