ARYSTOTELES „POLITYKA
ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE:
> materia (bezkształtna np. szkło, drewno, glina) i forma (potencjalność wywołana w materii);
> jeden świat rzeczywisty;
> zmiany są koniecznością. , ttS/CZC/a .
CZŁOWIEK (OBYWATEL): |lg01Q Op^ł&CWG , ^
> człowiek jest z natury stworzony do życia w państwie; jest obdarzony mową; ma zdolność rozróżniania dobra i zła, sprawiedliwości i niesprawiedliwości; rodzi się ze zdolnościami umysłowymi i moralnymi, które mogą zostać niewłaściwie użyte; ten kto żyje poza państwem jest nędznikiem;
> obywatel ma prawo udziału w sądach i rządzie; uczestniczy w rządzeniu państwem; obywatel zarówno w linii ojca jak i matki pochodzi z rodziny obywatelskiej; Obywatel jest inny w każdym ustroju i musi być odpowiednio do każdego ustroju wychowany.
> obywatel „jeszcze nieczynny" - dzieci, które ze względu na wiek nie zostały wpisane na listę obywateli,
> obywatel „już nieczynny" - osoby starsze, zwolnione z pełnienia obowiązków obywatelskich.
> Zadanie obywatela - dobro wspólnoty.
> Cnotę dzielnego obywatela musi posiadać każdy, ale nie każdy posiada cnotę dobrego człowieka. Dobry obywatel powinien umieć słuchać i rządzić (na tym polega cnota). Obywatel najlepszego państwa powinien wykazywać dzielność i bystrość umysłową.
> Czynniki wpływające na to, by obywatele byli dobrzy i cnotliwi: natura, rozum, przyzwyczajenie.
> Nabywanie obywatelstwa: . «
1. sposób naturalny Krl&t'
2. w wyniku pewnych okoliczności (działania wojenne, zmiana ustroju).
> Trzy rodzaje dóbr: cielesne, duchowe, zewnętrze - połączenie ich to warunek szczęścia.
RODZINA:
> By powstała: 1. konieczność istnienia kobiety i mężczyzny w celu płodzenia, 2. z obu wspólnot (męża i żony oraz pana i niewolnika) powstaje dom (trwała wspólnota dla codziennego współżycia oraz najmniejsza część składowa państwa);
> króluje najstarszy; pełna rodzina - niewolnicy i wolni;
> małżeństwo - młode związki nie są odpowiednie do płodzenia dzieci (potomstwo słabowite, niewielkiego wzrostu, żeńskiego rodzaju), młode matki ciężej przechodzą poród i częściej umierają; odpowiedni wiek dla kobiet 18 dla mężczyzn 37; najlepiej zawrzeć zimą; ostatnia granica rozrodczości dla kobiet 50 dla mężczyzn 70; przyszli rodzice - zahartowani fizycznie; ciężarna kobieta - dbać o ciało, umysł w spokoju zachować,
> stosunek męża do żony - władza kierownika wolnego państwa
> stosunek ojca do dzieci - władza królewska
Niewolnik - nie należy do siebie, tylko do drugiego człowieka^-pomocnik w dziedzinie dztatenła;- żywe~ narzędzie w rękach człowieka wolnego; narzędzie ponad narzędzie; postrzega rozum u innych a sam go nie posiada; pomaga do zaspokojenia potrzeb.
^ Dzieci - nie powinny odbiegać wiekiem od rodziców; nie wychowywać kalek; ograniczona prawem liczba urodzin - ponad tę liczbę wywołać poronienie.
WYCHOWANIE (EDUKACJA):
> Jedno i to samo dla wszystkich; uregulowane prawnie, przeprowadzane przez państwo; najpierw przez przyzwyczajenie potem rozumowanie, ciało pierwej niż umysł;
> Pierwszy okres do lat 5 - dużo ruchu w postaci zabawy, zahartowane, dużo mleka; duże znaczenie bajek - przygotowują do późniejszych zajęć; nie tłumić wrzasków i krzyków - sprzyjają wzrostowi, stanowią gimnastykę dla ciała; trzymać z dala od tego co złe;
> 6 - 7 - do lat 7 wychowywane w domu rodzicielskim; słuchać nauk których będą się uczyć;
> 8-14-1 etap nauki
> 15-21-11 etap nauki
> cztery przedmioty: gramatyka (zastosowanie w interesach pieniężnych, gospodarstwie domowym, nauce i czynnościach państwowych), gimnastyka (zaprawia do męstwa, krzepi zdrowie i siły; do okresu dojrzewania lżejsze ćwiczenia, unikać przymusowej diety i wysiłków), muzyka (oddziałuje na charakter, połączona z ćwiczeniami praktycznymi, nie używać fletu, najlepsza tonacja dorycka), rysunki (użyteczne do lepszej oceny dzieł sztuki).
PAŃSTWO (POWSTANIE, ZADANIA):
> powstaje w sposób naturalny; jest wspólnotą, która powstaje dla osiągnięcia jakiegoś dobra, dla doskonałego i samowystarczalnego bytowania; do istnienia potrzebuje współdziałania wszystkich członków.
> by powstało: 1. łączy się płeć męska i żeńska w celu płodzenia. 2. rodzina, dom, gospodarstwo domowe.
3. gmina wiejska - większa ilość rodzin. 4. państwo - większa ilość gmin wiejskich.
> Troszczy się o cnotę, piękne uczynki; cel - szczęśliwe życie, a takim jest życie cnotliwe, wyposażone w środki zewnętrzne.
> Naczelne zadania: obrona, zarząd, wymiar sprawiedliwości, służba boża (kult), żywność, umiejętności techniczne, broń, zasoby pieniężne.
> Największe państwo to te, które najlepiej spełni swe zadania. Liczy się tężyzna a nie liczba mieszkańców (jak za mało- nie jest samowystarczalne, dużo - nie może istnieć ustrój). Liczba ludności powinna być tak dobrana, by umożliwiała samowystarczalność życia i przegląd stosunków.
SPOŁECZEŃSTWO (STRUKTURA):
> 3 grupy obywateli: bardzo bogaci, bardzo ubodzy i klasa pośrednia (najlepsza bo podąża za głosem rozumu).
> Części składowe państwa: 1.Rolnicy. 2. Rękodzielnicy, rzemieślnicy. 3.Kupcy. 4.Wyrobnicy. 5.Stan żołnierski. 6.Stan kapłański. 7.Zamożni. 8.Wysocy urzędnicy państwowi i władcy.