17
1. Założenia metodologiczne
jest rola procesów integracyjnych w subregionie Bałkanów Zachodnich29.
Reasumując: można przyjąć, że Półwysep Bałkański obejmuje obszar położony w południowo-wschodniej części Europy, którego granice wyznaczają od zachodu Morze Adriatyckie i Morze Jońskie, od południa Morze Śródziemne, a od wschodu Morze Egejskie, Morze Marmara i Morze Czarne. Przebieg północnej granicy półwyspu można określić dość precyzyjnie: od miejscowości Sfantu Gheorghe nad Morzem Czarnym w Rumunii do punktu granicznego pomiędzy Rumunią, Ukrainą i Mołdową, następnie wzdłuż Dunaju do ujścia Sawy w okolicach Belgradu w Serbii, wzdłuż Sawy do ujścia Kupy w okolicach miasta Sisak w Chorwacji, dalej wzdłuż tej rzeki do jej źródeł w okolicach Osilnicy w Słowenii, przez tzw. Bramę Liburnijską na południe do Morza Adriatyckiego w rejonie Rijeki.
Na tak zakreślonym obszarze Półwyspu Bałkańskiego leżą: Bułgaria, Macedonia, Albania, Kosowo, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina, a częściowo także: Słowenia, Chorwacja, Serbia, Rumunia, Grecja i Turcja. Termin „państwa bałkańskie” odnosi się do państw europejskich leżących choćby częściowo na Półwyspie Bałkańskim, bez Turcji, która nie jest państwem europejskim. Natomiast Bałkany Zachodnie to subregion leżący na zachodzie Półwyspu Bałkańskiego, obejmujący terytorium: Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Kosowa, Czarnogóry, Macedonii oraz Albanii.
29 Zdaniem J. Burskiego, do stabilizacji w subregionie Bałkanów Zachodnich prowadzi: udział wszystkich państw subregionu w działaniach Paktu Stabilności dla Europy Południowo-Wschodniej powołanego z inicjatywy UE w 1999 r., zawarcie przez poszczególne kraje Układów Stabilizacji i Stowarzyszenia z Unią Europejską, korzystanie przez nie z programu pomocy technicznej i finansowej CARDS ustanowionego podczas szczytu przywódców państw UE i Bałkanów Zachodnich w Zagrzebiu w dniu 24.11.2000 r., podniesienie poziomu dialogu politycznego w związku z konkluzjami Rady do spraw Ogólnych z dnia 13.05.2002 r., zawarcie pomiędzy poszczególnymi państwami dwustronnych porozumień o wolnym handlu, a także ich udział w realizacji programów NATO, Rady Europy i Inicjatywy Środkowoeuropejskiej. Ponadto w ramach realizacji ARA (Agenda for Regional Action) w sprawie wspólnych działań na rzecz powrotu uchodźców Chorwacja, Bośnia i Hercegowina oraz Jugosławia usunęły wiele barier prawnych i administracyjnych utrudniających powrót uchodźców. Uruchomiono: Regionalne Centrum Kontroli Zbrojeń w Zagrzebiu (2000), Regionalne Centrum do spraw Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej w Bukareszcie (2000) i Regionalne Centrum do spraw Kontroli Broni Małokalibrowej i Lekkiej w Belgradzie (2002). Zawarto porozumienie o utworzeniu Regionalnego Rynku Elektryczności w Atenach (2002) oraz szereg umów o powołaniu euroregionów (Region Jeziora Prespa-Ohrid: Macedonia, Albania i Grecja, Region Nisz-So-fia-Skopje: Jugosławia, Bułgaria i Macedonia, Region Południowego Adriatyku: Chorwacja, Bośnia i Hercegowina oraz Czarnogóra).