130. sin/? = cos0 = —.
289 h 289
131. Wskazówka: przedstaw /? jako 180°— (a + y) i wykaż, że 2sin ~ sin
' 2
a y
*= cos — cos — .
132. a) cos36°-cos72° =
2 sin 36°cos 36° • cos 72° sin 72°cos 72°
2 sin 36° 2 sin 36°
b) tglo° + ctgl5° = 2
cos lo°sin 15° 2
sin lo°cos 15°
= 4,
2sin 15°cos 15° sin30°
c) dowód analogiczny jak w b),
, sin30° sin 150cos30°+sin30°cos 15°
d) sinl5 -]--r-^r‘COSl5° =
cos30° sin 45° V2
cos 30°
133. a) b) 15. 8
135. Rozwiązanie: mamy dowieść twierdzenia:
(Z) tg(oe+jS) = 3 tg a,
(T) sin(2a+2/?)+sin2a = 2sin2/?.
Aby je dowieść, zastąpimy najpierw założenie i tezę równoważnymi im: założeniem i tezą.
Mamy:
sin/?
cos(a+/?)cosa
tg(oc+0) = 3tga otg(a+/9)—tga = 2tg«
=-osin/? = 2sinacos(a-f-/0 i cos(a-f/?) ^ 0 i cos a ^ 0
cos a
Tak więc założeniem równoważnym danemu założeniu jest:
(Z^sm/? = 2sinacos(a + /?) i cos(a+/?) # 0 i cos« # 0.
Przekształcamy teraz tezę:
sin(2a+2/?)-)-sin2a = 2sin2/3 o 2sin (2a + /?)cos^ = 2sin2/? o 2sin(2a+/?)cos/? —sin2/3 = sin2/9 o 2cos/?[sin(2a-j-/?)—sin/?] — sjn .yp ^ o 2cos/?2cos(a-|-/?)sina — sin 2/3.
Tezą równoważną danej tezie jest:
(T') 2008/3' 2cos(a+/l)sina = sin2/5.
Z przeprowadzonego rozumowania wynika, że twierdzenie: (Z) => (T) jest równoważne twierdzeniu: (Z') => (T'). Drugie z tych twierdzeń jest prawdziwe, wobec tego prawdziwe jest również twierdzenie pierwsze.
IHO. Ho związanie: marny dowieść twierdzenia:
(Z) 3sinaa+2sin2/3 =1 i 3sin2a — 2sin2/3 = 0, i 0 < a < 90°, i 0° < /3 < 90°,
(T) a+2/3 = 90°.
Jeśli a i są kątami ostrymi to:
a+2/3 = 90° <?> cos (a+2/3) = 0 cosacos2/3 — sinasin2/5 = 0 <=>
0 cosa (1 —2sin2/3)—sinasin2/3 = 0.
A więc dane twierdzenie jest równoważne twierdzeniu:
(Z') 3sin2a+2sin2/3 =1 i 3sin2a —2sin2/3 = 0, i 0° < a < 90°, i 0° < /8 < 90°,
(T') cosa(l — 2sin2/3)—sin a* sin 2/3 = 0.
Z założenia otrzymujemy:
3sin2a
1 —2sin2/3 = 3sin2a i sin2/S = —--,
Z
zaś stąd:
3sin2a
cosa(l — 2sin2/?)—sinasin2/3 = cosa • 3sin2a—sina---- =
U
— 3cosasin2a—3sin2acosa = 0.
Tak więc twierdzenie: (Z') => (T') jest prawdziwe, wobec tego prawdziwe jest również twierdzenie (Z) (T).
138. Rozwiązanie: jeśli tg(a+&’) — a i tg(a—y) = b, to
sin (a+ x)-sin (a— y)
1)---= ab
cos (a+ x) -cos(a — y)
i 2) tg(a + cr)-tg(a-y) = a-b.
sin (a + x) • sin (a—y) + cos (a + x) • cos (a — y)
Z 1) wynika równość:---------
cos(a + a;) • cos (a — y)
= afe + l.
— aó+1, która jest równoważna równości: cos(aj+i/)
cos (a + x) • cos (a — y)
sin (x-\-y)
= a—b,
cos (a + x) • cos (a—y)
Z 2) wynika równość:
z 1) i 2) wynika równość:
= tg (£ + 2/).
151