nego w trapez, zaś S środkiem okręgu opisanego. Wówczas' AF tg —
2
i AB — 2rctg;~ .
2
cos-
EB — AB — AE = 2retg——2rctga = 2r 2
cos a
a sm a
cos — sin a — sin — cos a 2r sin ( a
- 2r
2r
sm — sina
2
2r
sm — sma 2
sm a
czyli EB = -.
sina
2rVsin2a+1 sina
Z ADEB mamy: DB
Okrąg o(/S'5 R) opisany na trapezie ABCD jest również okręgiem opisanym na AADB. Stąd na mocy twierdzenia sinusów:
DB DB rVsm2a+l
-=2 R, stąd R — —;--, więc R — -—-
sina 2 sma sima
181. m =
2 sin a si n/?sin (a -j- /5)
71
182. Wskazówka: skorzystaj z twierdzenia sinusów i wykaż, że <$CA =
183. Wskazówka,: skorzystaj z twierdzenia sinusów.
184. Wskazówka: skorzystaj z twierdzenia:
Na czworokącie A BOD można opisać okrąg wtedy i tylko wtedy, gdy +
+ <tC = == 180°.
185. Rozwiązanie: Niech R oznacza promień okręgu opisanego na trójkącie, zaś a, b, c długości boków przeciwległych odpowiednio kątom a, (j, y.
Wówczas: 1) sina =-, sinB =-, siny =-.
2 R P 2 R ' 2R
Korzystając z 1) i z warunków zadania, otrzymujemy;
o2
Tli2
b2 c2
Tb2 + Tr2’
stąd zaś
2) o2 = 62-(-ca.
Równość 2) świadczy, że a jest kątem prostym, co końc-zy dowód.
186. Wskazówka: jeśli a = 3/9, to y = ISO0 — 4/3.
Skorzystaj z twierdzenia sinusów i wyznacz (a — b)2{a-\-b) oraz bc2 jako funkcję fl i promienia R okręgu opisanego na trójkącie.
187. Wskazówka: skorzystaj z twierdzenia sinusów.
189. Rozwiązanie (rys. 7):
Połączmy punkty styczności A , B ze środkami O, 01 danych okręgów i poprowadźmy odcinek OfiWAB.
2
Wówczas Ó1G±OA, 00 = R—r, $:C0L0 — oraz OOx = R+r, gdzie
R, r oznaczają promienie okręgów.
a 2
R—r . a ....
Z A0(70x mamy: — = sin —, i dalej;
R+r
R
r a R R . a . a
-= sin — ,--1 = —sm~—+ sm —,
R 2 r r 2 2
--h 1
11*
163