PICT0076 (8)

Kmicic jako bohater romantyczny

Typowym bohaterem romantycznym Kmicic nie jest. Jednak jest podobny do Jacka Soplicy z Pana Tadeusza i ma w swojej biografii kilka cech bohatera romantycznego:

*    W swoim młodzieńczym etapie przypomina Kmicic Jacka Soplicę. Jest to ta odmiana szlachcica, która musi się wyszumieć, wszczyna kłótnie, nie stroni od bitki ani od wy-.pitki i psuje sobie reputację.

*    Kmicic jest nieszczęśliwym, odrzuconym kochankiem, pogrążonym w uczuciu do Oleńki, która jako prawa obywatelka i patriotka odmawia swojego uznania hulace i zdrajcy. Jednak Kmicic sam sobie jest winien, bo na taką ocenę chwilowo zasłużył. Miłość stanie się motorem jego działania.

* Na uczcie w Kiejdanach przeżywa Kmicic konflikt tragiczny. Złożył przysięgę Radziwiłłowi nieświadom zamiarów magnata, a ten okazał się zdrajcą ojczyzny. Kmicic może: albo złamać przysięgę, a tym samym honor rycerski - albo być wiernym przysiędze, lecz zarazem zdrajcą ojczyzny. Przypomnijmy, że wewnętrzne rozdarcie i konflikt tragiczny charakteryzowały bohaterów romantycznych.

• Metamorfoza. Kmicic przeistacza się w Babinicza. Zmiana nazwiska rozdziela dwa etapy życia: z hulaszczego, pechowego i nieszczęśliwego prywatnie młodzieńca - bohater przemienia się w prawego, wiernego królowi i ojczyźnie bojownika o wolność. To już cecha typowo romantyczna, podobnie jak bohaterskie, samotne, pełne poświęcenia czyny, które podejmuje. Przeistacza się z awanturnika w patriotę i bohatera narodowego.

Przyczyni:

• Kmicic jest postacią zupełnie realistyczną, jego czyny są prawdopodobne, nie mają nic wspólnego z mesjanizmem, poezją ani mistycyzmem.

popułarny model z romansu. Jest to tzw. bieg z przeszkodami do ołtarza. Zawsze zaczyna się miłością od pierwszego wejrzenia, następnie następuje rozłąka kochanków, potem sprawy poważnie się komplikują - przeszkody wydają się nie do pokonania, ale następuje punkt kulminacyjny, szczęśliwe rozwiązanie - i happy end. Dlatego Potop kończy się szczęśliwie - rehabilitacją Kmicica i pogodzeniem młodych. Już na początku Pana Wołodyjowskiego spotykamy ich szczęśliwych w pięknym gospodarstwie, a Oleńkę w błogosławionym stanie.

Jego czyny są przyczyną perypetii miłosnych, a młodzieńczy bunt jest zupełnie niepodobny do samotnych zrywów bohaterów romantycznych.

¹ Nic ma wątku samobójczego.

► Nic wałczy samotnie.

* I wreszcie koniec: pełen optymizmu, zwycięskie uwieńczenie patriotycznych czynów, odkupienie grzechów młodości i nagroda - ręka ukochanej kobiety. Taki finał nic przytrafił się żadnemu z bohaterów romantycznych.

Na schemat dziejów bohatera romantycznego nakłada Sienkiewicz zupełnie inny, bardzo

Kompozycja Potopu

Potop - jak i cała Trylogia - jest powieścią historyczną. Poza tym jest dziełem wielogatunkowym -ma cechy epopei, westernu, baśni, romansu.

Powieść historyczna

Czyli taka, która na tle wydarzeń historycznych (najazd Szwedów na Polskę) przedstawia fikcyjny wątek kilku postaci (romansowe dzieje Kmicica i Oleńki). Powieść historyczna Sienkiewicza jest syntezą typu dokumentarne-go (pisanego na podstawie dokładnych badań źródeł i dokumentów) i typu waltcrskotow-skiego (przedstawiającego żywą akcję romansu, eksponowaną i pierwszoplanową wobec historii). Sienkiewicz łączy obie metody pisarskie.

Epopeja

Pierwiastki epopeicznc to na przykład liczne sceny batalistyczne i opisy pojedynków (np. pojedynek Kmicica z Wołodyjowskim); obecność bohaterów obdarzonych niezwykłymi zdolnościami herosów (np. mistrzostwo szabli); sceny legendarne, wzniosłe, istotne dla całości dzieła i historii - np. obrona Jasnej Góry. Często

23