3784498790

Kontrola podaży pieniądza jako strategia polityki antyinflacyjnej 11

w ustroju demokratycznym. Nie jest bowiem oceniana poprzez wybory. Może to rodzić podejrzenia o nadużywanie władzy, gdyż decydenci nie ponoszą żadnej formalnej odpowiedzialności za realizowaną politykę. Nie wydaje się to większym problemem, niż chęć spełnienia żądań wyborców, aby pozostać na następną kadencję. Zapewnienie niezależności bankowi centralnemu jest podstawowym warunkiem, aby można było stworzyć eklektyczną strategię nastawianą jednocześnie na wiarygodność i elastyczność¹.

Podsumowując, można stwierdzić, że wyznaczanie celów monetarnych przez ciała niezależne od banku centralnego znacząco determinują konstruowanie strategii polityki pieniężnej. Także sposób umiejscowienia banku w systemie prawnopolitycznym państwa istotnie wpływa na realizowanie wyznaczonych celów tak, aby przede wszystkim zachować wysoką wiaiygodność, a jednocześnie posiadać niezbędną elastyczność.

Ważną dla wyboru strategii polityki pieniężnej jest alternatywa: „działanie dyskrecjonalne” czy „działanie według reguł”². Powraca stare pytanie: czy bank centralny powinien uwzględniać procesy realne w prowadzeniu swojej polityki? Dyskusja toczy się między szkołami keynesowskimi a monetarystami i nowymi klasykami.

Istotne jest także inne pytanie: czy bank centralny powinien uwzględniać jak najwięcej nowych informacji przy podejmowaniu decyzji, czy w ogóle nie powinien zwracać na nie uwagi? Wybór między strategiami: całkowitym brakiem swobody a całkowitą swobodą decyzji jest zbyt prosty. Korzystając z propozycji rozszerzenia definicji reguły o informowanie publicznie o sposobach reagowania na szoki, można wyróżnić inne strategie. Takie podejście wydaje się właściwe, gdyż nie można znaleźć reguły, gdzie nie ma jakiegokolwiek subiektywizmu, np. w „regule k procent” stosowanie instrumentów. Jednak każdy pierwiastek uznaniowości każe zachować daleko idącą ostrożność. Wyróżniamy strategie silnych reguł („politykę otwartej pętli”) oraz elastycznych reguł („politykę zamkniętej pętli”)⁶. Rozróżniane są one na podstawie sposobu przetwarzania informacji w decyzjach polityki pieniężnej. Silne reguły sugerują bankowi, aby nie uwzględniał żadnych aktualnych informacji o gospodarce i nie reagował na zaburzenia zewnętrzne, gdy już raz przyjął odpowiednią regułę. Elastyczne reguły zalecają wykorzystywanie wszystkich nowych informacji i reagowanie na szoki. Przetwarzanie informacji powinno być jednak zrozumiałe dla podmiotów.

1

   E. Hochreiter, T. Kowalski, Banki centralne w europejskich krajach tworzących gospodarkę rynkową, „Bank i Kredyt”, Nr 12/1999.

2

   D. Duwendag i inni, Teoria pieniądza..., op. cit., s. 282.