Pod log5

Infrastruktura logistyczna

gdzie:

E_x - wskaźnik efektywności wykorzystania taboru, przy przewozie na odległość X,

W - wartość początkowa przewozowego ładunku, jako iloczyn ładowności pojazdu w tonach i wartość jednej tony ładunku,

K, - koszt przewozu danym środkiem transportu na odległość X,

S - wielkość strat ponadnormatywnych.

Wyniki obliczeń zarówno potencjału przewozowego, jak i efektywności wykorzystania taboru mogą służyć między innymi do podejmowania decyzji „make or buy” to znaczy wyboru pomiędzy transportem własnym czy obcym.

Transport obcy należy rozumieć, jako korzystanie tak z usług firm transportowych, spedycyjnych jak i firm świadczących usługi logistyczne. Wybór pomiędzy tymi formami jest z oczywistych powodów dokonywany także na podstawie wyników kalkulacji kosztów związanych z użytkowaniem transportu. To, co jest istotne w szacowaniu tych kosztów to fakt, iż decydujące znaczenie w tej kalkulacji ma podział na koszty stałe i zmienne. Jak sama nazwa wskazuje, koszty stałe są wysokie i w dużej części ich poziom nie jest uzależniony od wielkości produkcji usług transportowych, natomiast koszty zmienne tak.

Koszty zmienne w transporcie dzielimy na następujące grupy:

zależne od wielkości przewiezionej masy ładunków w tonach,

zależne od odległości przewozu w kilometrach,

zależne zarówno od masy ładunków, jak i od odległości przewozu.

Koszty zmienne rosną wraz z wielkością produkcji, a koszty stałe rozkładają się na coraz większą liczbę jednostek produkcji, przeto w sumie koszt jednostkowy maleje. To prawo korzyści skali produkcji (economy of scalę) przejawia się w transporcie w dwoisty sposób. Jednostkowy koszt transportu bowiem maleje zarówno w miarę wzrostu liczby przewożonych ton, jak i w miarę wzrostu odległości.

Degresja kosztu jednostkowego transportu w miarę zwiększania się produkcji transportowej zależy od struktury kosztów, a w tym od udziału kosztów niezależnych od wielkości przewiezionej masy ładunków w całości kosztów.

Wyróżniamy dwa rodzaje kosztów transportu, a mianowicie:

degresję przedmiotową, w której jednorazowy przewóz większej partii ładunku jest tańszy - środki transportu o dużej ładowności charakteryzują się możliwością zmniejszana kosztu transportu, degresję odległościową, w której w miarę wzrostu odległości przewozu maleje jednostkowy koszt transportu.

38