I> M<Quail. liww famumfowMMa mawHYgo. Wmbwi 2007 ISBN M?S-K>-0«-1S153-M. C byWN PWN 2007
ści od rządowych zezwoleń, zawarte jest w traktacie angielskiego poety Johna Miltona z roku 1644 (Anopagitica). Wolność druku szła w parze z demokratycznymi swobodami politycznymi; osiągano ją tylko tam, gdzie zatryumfowała demokracja, 'len silny związek utrzymuje się po dziś dzień.
To. co obecnie uznajemy za prototyp gazety, wyłoniło się z ulotek, pamfletów i biuletynów końca XVI i początku XVII stulecia, czyli dopiero ponad dwieście lat po wynalezieniu druku. Wydaje się, że głównym prekursorem gazety był raczej list niż książka - biuletyny handlowe, których obieg odbywał się za pośrednictwem zwykłej poczty, przekazujące informacje o zdarzeniach istotnych dla międzynarodowego obrotu gospodarczego (zob. Raymond 1999). Gazeta stanowiła zatem przedłużenie w sferze publicznej formy aktywności od dawna wykorzystywanej dla celów administracyjnych. dyplomatycznych lub handlowych. Wczesną gazetę charakteryzowała nie-rcgularność ukazywania się, orientacja handlowa (sprzedaż otwarta), publiczny charakter i wielość celów: używano jej do przekazywania i zapisu wiadomości, reklamy, rozrywki i plotek.
Siedemnastowieczny biuletyn handlowy nie był utożsamiany / żadnym pojedynczym nadawcą, lecz stanowił kompilację dokonaną przez drukarza-wydawcę. Wydawnictwa oficjalne (publikowane przez monarchów lub rządy) miały podobne cechy, zarazem jednak były głosem władzy i narzędziem państwa. Biuletyn handlowy ukształtował instytucję gazety, a patrząc wstecz, można uznać jego pojawienie się za znaczący punkt zwrotny w historii komunikacji: przede wszystkim oferowanie usługi rzeszom anonimowych czytelników nie zaś narzędzia propagandystom czy władzy.
W pewnym sensie gazeta była większą innowacją niż drukowana książka: nawet jeśli wówczas tak się nie wydawało, wynaleziono nową formę literacką, społeczną i kulturalną. Wyjątkowość gazety, w porównaniu z innymi formami komunikacji literackiej, leży w jej orientacji na indywidualnego czytelnika i na rzeczywistość, w jej użyteczności i łatwości dysponowania nią, w jej świeckości i dostosowaniu do potrzeb nowej klasy: mieszczaństwa i profesjonalistów. Nowatorski charakter gazety nie wynikał z technologii czy sposobu rozpowszechniania, lecz z jej funkcji dla konkretnej klasy w zmieniającym się i coraz bardziej liberalnym klimacie społeczno-politycznym.
2.2. GAZETA JAKO MEDIUM
• Regularne i częste ukazywanie się.
• Towarowy charakter.
• Treść związana z aktualnymi wydarzeniami.
• Funkcje w sferze publicznej.
• Miejska, świecka społeczność odbiorców.
• Względna swoboda.
0
Zapisano zr
kliknij, aby w