R IV s 19

I 60

40 PRAC BADAWCZYCH, KTÓRE ZMIENIŁY OBLICZE PSYCHOLOGII

przysięgłych, z jaką ostrożnością muszą oceniać dowody w postaci zeznań naocznych s'wiadków.

Elizabeth Loftus w niedawno opublikowanej książce napisała: „Badam pamięć i jestem sceptykiem” (Loftus, Ketcham, 1994, s. 7). Być może wszyscy powinniśmy być sceptykami.

Garry, M., Loftus, E. (1994). Repressed memories of childhood Irauma: Could some of them be suggested? USA Today magazine, 122, 62-95.

Kebbell, M„ Giles, C. (2000). Some experimental influences of lawyers' complicated questions on eyewitness confidence and accuracy. Journal ol Psychology, 134 (2), 129-139.

Loftus, E., Hoffman, H. (1989). Misinformation and memory: The creation of new memories. Journal ol Experimental Psychology: General, 118,100-104.

Loftus, E„ Joslyn, S., Polage, D. (1998). Repression: A mistaken impression? Development and Psychopathology, f0(4), 781-792.

Loftus, E., Ketcham, K. (1994). The myth ol repressed memories: False accusations and allegations ol sexual abuse. New York: St. Martin's Press.

Pezdek, K„ Roe, C. (1997). The suggestibility of children's memory for being touched: Planting, erasing, and changing memories. Law and Humań Behavior, 21, 95-106.

Pope, K. (1995). What psychologists betler know about recovered memories, research: Lawsuits, and the pivotal experi-ment. Clinical Psychology: Science and Praclice, 2(3), 304-315.

Shaw, J., Garcia, L„ McCIure, K. (1999). A lay perspective on the accuracy of eyewitness testimony. Journal of Applied Sodal Psychology, 29(1), 52-71.

Smith, V., Ellsworth, P. (1987). The social psychology of eyewitness accuracy: Leading questions and communicator ex-pertise. Journal of Applied Psychology, 72,294-300.

ROZWÓJ CZŁOWIEKA

Psychologia rozwojowa zajmuje się zmianami zachodzącymi u każdego człowieka pomiędzy narodzinami a śmiercią. Jest to jedna z najobszerniejszych i najbardziej złożonych specjalności wśród nauk o zachowaniach człowieka. Chociaż dorastając, stajemy się niepowtarzalnymi jednostkami, jednak znaczna część naszego rozwoju jest przewidywalna i podobna do tego, jak rozwijają się inni. Rozwijamy się zgodnie z pewnymi stosunkowo stałymi schematami. Najważniejsze obszary badań psychologii rozwojowej obejmują między innymi procesy przywiązywania się niemowlęcia do matki i kształtowania się więzi pomiędzy nimi, rozwój zdolności intelektualnych i zmiany związane z procesem starzenia się.

W tym rozdziale zostaną omówione jedne z najsłynniejszych badań w historii psychologii, badania, które wywarły bardzo duży wpływ na rozwój tej dziedziny nauki. Dr Harry Harlow na przykładzie małp wykazał, jak ważne są więzi ukształtowane we wczesnym dzieciństwie dla późniejszego przystosowania psychicznego jednostki. Rewelacyjne odkrycia Jeana Piageta dały podstawy naszej dzisiejszej wiedzy na temat rozwoju poznawczego. Omówiono tutaj szczegółowo niewielką próbkę jego badań, po to by przedstawić pomysłowość jego metod i klarowność odkryć. Następna praca, której autorem jest Robert Zajonc, dotyczy wpływu środowiska na inteligencję. Ponadto, ponieważ rozwój człowieka trwa przez całe życie, znalazł się tu słynny projekt Ellen Langer i Judith Rodin (często nazywany plant study), który wykazał, że każdy, niezależnie od wieku, ma potrzebę odczuwania, że sprawuje kontrolę nad swoimi działaniami, nad własnym życiem i nad własnym losem.

ODKRYWANIE MIŁOŚCI

Harlow, H. F. (1958). The naturę of love. American Psycholcgist, 13, 673-685.

Niekiedy się wydaje, że psychologowie w swoich badaniach posuwają się zbyt daleko. Jak można naukowo analizować coś takiego jak miłość? Jednak jakakolwiek by była Twoja definicja miłości, musisz się zgodzić z tym, że miłość ma wpływ na wiele