Rozdział 6. Zapewnienie drożności dróg oddechowych i wentylacja
6 wdechach wskazuje na umieszczenie rurki w tchawicy lub głównym oskrzelu. Potwierdzenie właściwej pozycji rurki powyżej rozwidlenia tchawicy wymaga osłuchiwania klatki piersiowej obustronnie w liniach pachowych środkowych. U pacjentów z zachowanym krążeniem brak dwutlenku węgla w powietrzu wydechowym wskazuje na umieszczenie rurki w przełyku. Podczas zatrzymania krążenia przepływ krwi przez płuca może być tak niski, że nie ma wystarczającej ilości dwutlenku węgla w powietrzu wydechowym i detektor nie jest w stanie zidentyfikować właściwego położenia rurki. Obecność dwutlenku węgla w powietrzu wydechowym w przebiegu zatrzymania krążenia dowodzi, iż rurka umieszczona jest w tchawicy lub głównym oskrzelu. Gdy nie udaje się go wykryć, najlepiej potwierdzić właściwe położenie rurki za pomocą detektora przełykowego. Na rynku dostępne są urządzenia elektroniczne, jak również proste i tanie detektory kolorymetryczne do wykrywania dwutlenku węgla, przeznaczone do użytku w warunkach szpitalnych i pozaszpitalnych.
Do zmian anatomicznych i patologicznych, które mogą utrudnić lub uniemożliwić intubację należą cofnięta żuchwa, krótka szyja, wystające siekacze, wąskie usta, ograniczona ruchomość szyi oraz szczęko-ścisk. Jeśli nie udaje się uwidocznić więzadeł głosowych, nie należy rurki wprowadzać na ślepo. Często łatwiej wprowadzić przez głośnię zgłębnik z elastycznej gumy (bougie) niż rurkę dotchawiczą. Następnie nałożoną na niego rurkę i zsuwa się do tchawicy. Można też skorzystać z prowadnicy aby usztywnić rurkę i odpowiednio ją zakrzywić celem wprowadzenia do krtani.
Trudności podczas intubacji mogą być spowodowane przez:
• Oparzenie i urazy twarzy — w przypadkach poważnych ran twarzy lub oparzenia górnych dróg oddechowych stosowanie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych lub intubacja mogą się okazać niemożliwe. W takich sytuacjach może zachodzić konieczność chirurgicznego przywrócenia drożności dróg oddechowych (np. wykonanie koni-kotomii).
• Zmiany patologiczne w zakresie górnych dróg oddechowych, np. guz, zapalenie, obrzęk w przebiegu reakcji anafilaktycznej itp.
• Uszkodzone lub luźne zęby bądź protezy zębowe — mogą one ulec uszkodzeniu lub obluzowaniu pod wpływem nadmiernego ucisku na nie. Właściwa technika intubacji powinna zmniejszyć takie ryzyko.
• Zarzucenie treści żołądkowej — należy zawsze mieć pod ręką sprawny ssak z dostępnym cewnikiem o szerokim świetle. Ucisk na chrząstkę pierś cieniowatą może zapobiec biernemu zarzuceniu treści żołądkowej i jej aspiracji do płuc.
• Szczękościsk — we wczesnych okresach resuscyta cji właściwie prowadzone zabiegi resuscytacyjne mogą sprawić, że utrata przytomności nie jest na ty le głęboka by możliwe było wykonanie intubacji.
W takich sytuacjach należy stosować podstawowe metody udrażniania dróg oddechowych i wentylacji.
• Intubacja przełyku — nie powinna być nierozpoznana jeśli przestrzega się właściwego protokołu postępowania, a zwłaszcza gdy położenie rurki dotchawiczej potwierdza się przy użyciu detekto przełykowego i/lub kapnometrii. W razie wątpliwości rurkę należy usunąć, a płuca wentylować workiem samorozprężalnym z maską twarzową.
• Podejrzenie uszkodzenia szyjnego odcinka kręg słupa — należy je brać pod uwagę u wszystkich pacjentów z wywiadem wskazującym na poważ uraz tępy. Konieczna jest wówczas ręczna stabi' zacja głowy i szyi w osiowym ustawieniu względem tułowia. Należy zadbać, aby intubację wyk nywała osoba o dużym doświadczeniu.
Ucisk na chrząstkę pierścieniowatą jest stosowany, aby zapobiec biernemu zarzuceniu treści żołądków i zmniejszyć ryzyko jej aspiracji do drzewa oskrzel wego. Zabieg ten może być wykonywany przez p szkoloną asystę podczas wentylacji workiem samorozprężalnym z maską twarzową, a także podczas prób intubacji. Chrząstka pierścieniowata znajduje się tuż poniżej chrząstki tarczowatej, gdzie tworzy pełny pierścień w górnej części tchawicy. Nacisk z łą ok. 30 N (3 kG) wywierany ku tyłowi przesuwa pierścień chrząstki i przyciska przełyk do kręgosłu (ryc. 6.16). Nacisk należy utrzymywać do momentu wprowadzenia rurki dotchawiczej przez więzadła g’ sowę i wypełnienia mankietu uszczelniającego. Os ba wykonująca intubację musi poinformować kiedy można go zwolnić. Jeżeli pacjent zacznie wymiotować, należy natychmiast zwolnić ucisk, gdyż zagraża to pęknięciem przełyku. Gdy ucisk jest wywiera w niewłaściwym miejscu albo ze zbyt dużą siłą, m że utrudnić wentylację i intubację. Jeśli wentylacja jest niemożliwa, trzeba zmniejszyć ucisk na chrząs kę pierścieniowatą, albo w ogóle go zaprzestać.
62 ALS
Polska Rada Resuscytacji :