Rozdział 6. Zapewnienie drożności dróg oddechowych i wentylacja
chronicznie uwypuklającym się brzuchem (wypychanym w dół przez przeponę). Przy niedrożności dróg oddechowych uruchomione zostają dodatkowe mięśnie oddechowe szyi i obręczy barkowej, które wspomagają ruchy klatki piersiowej. Może także wystąpić zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych i pociąganie tchawicy. Dokładne badanie szyi, klatki piersiowej i brzucha umożliwia różnicowanie ruchów paradoksalnych, związanych z całkowitą niedrożnością dróg oddechowych, z prawidłowym oddychaniem. Należy ocenić przepływ powietrza — prawidłowe oddychanie powinno być ciche, całkowita niedrożność dróg oddechowych charakteryzuje się zupełną ciszą, a głośne oddychanie wskazuje na częściową niedrożność.
Jeżeli niedrożności dróg oddechowych, nie uda się pokonać w stopniu umożliwiającym właściwą wentylację płuc w ciągu kilku minut, grozi to uszkodzeniem mózgu i innych ważnych dla życia narządów oraz wystąpieniem zatrzymania krążenia. Zawsze, gdy jest to możliwe, podczas przywracania drożności dróg oddechowych należy podać tlen w wysokim stężeniu. Po jej przywróceniu właściwa saturacja krwi zostanie osiągnięta szybciej, jeśli stężenie tlenu w powietrzu wdychanym będzie wysokie.
U pacjentów z rurką tracheostomijną lub permanentną tracheostomią (zwykle w następstwie usunięcia krtani) może dojść do niedrożności dróg oddechowych z powodu zatkania rurki albo otworu stomijnego — natomiast niedrożność ta nie występuje na poziomie gardła. Należy usunąć materiał zatykający otwór lub rurkę tracheostomijną. Jeśli okaże się to niezbędne trzeba wyjąć rurkę tracheostomijną albo, jeśli jest stosowana, wymienić wewnętrzną rurkę. Należy podać tlen i w zależności od potrzeby wspomagać wentylację przez otwór lub rurkę tracheostomijną, a nie przez usta.
Gdy rozpozna się upośledzenie drożności dróg oddechowych, trzeba natychmiast podjąć odpowiednie działania celem przywrócenia i utrzymania ich drożności. Wyróżnia się trzy rękoczyny udrażniające drogi oddechowe:
• odgięcie głowy,
• uniesienie żuchwy,
• wysunięcie żuchwy.
48 ALS
Należy ułożyć dłoń na czole ratowanego i ostrożnie odgiąć mu głowę ku tyłowi, a czubkami palców dru-1 giej ręki umieszczonymi na jego brodzie unieść żuc wę, rozciągając w ten sposób struktury przedniej części szyi (ryc. 6.1).
Ryc. 6.1. Odgięcie głowy i uniesienie żuchwy
Wysunięcie żuchwy polega na jej przesunięciu ku przodowi, co usuwa niedrożność spowodowaną przez język (ryc. 6.2). Rękoczyn ten jest najbardzie skuteczny w połączeniu z odgięciem głowy.
WYKONANIE WYSUNIĘCIA ŻUCHWY
• Wyczuj kąty żuchwy.
• Palcem wskazującym i pozostałymi umieszczon>-| mi za kątami żuchwy wywieraj stały ucisk ku prz: dowi i w górę, aby ją unieść.
• Za pomocą kciuków lekko otwórz usta ratowanego przesuwając brodę ku dołowi.
Te trzy proste metody są skuteczne w większości przyj padków, w których drogi oddechowe są niedrożne
Polska Rada Resuscytacji