Scan10123 (2)

Metody stymulacji

Rozdział 11. EIektrostymuIacja

tuacji CHB z wąskimi zespołami QRS może nie wymagać stymulacji, gdyż czynność serca nie jest
nadmiernie wolna i ryzyko asystolii jest zazwyczaj niskie.	Metody stymulacji można podzielić na:
Całkowity blok serca może wystąpić na niższym	nieinwazyjne:
poziomie układu przewodzącego, np.: wskutek uszkodzenia wszystkich włókien odnóg pęczka Hi-	• stymulacja mechaniczna (stymulacja pięścią),
sa w przebiegu zawału przednio-przegrodowego lub jako wynik innych chorób z włączeniem włók-	• stymulacja przeskórna;
nienia i wad zastawkowych. Każde ognisko automatyzmu poniżej bloku w dystalnej części włókien	inwazyjne:
Purkinjego prowadzi zwykle do wolnej i niewydolnej czynności serca. W tej sytuacji powstające	• czasowa elektrostymulacja endokawitarna,
zespoły QRS są szerokie, gdyż komory są aktywowane przez impuls przechodzący powoli przez sam mięsień komór, nie zaś szybko przez układ	• stała elektrostymulacja z wszczepionego rozrusz* nika.
przewodzący serca. Występujący wówczas rytm zastępczy może okresowo na krótko zanikać, co pociąga za sobą omdlenia (napady MAS) lub wypadać całkowicie powodując zatrzymanie pracy komór i zatrzymanie krążenia. Całkowity blok serca z szerokimi zespołami QRS wymaga stymulacji a pojawianie się znaczących przerw w pracy komór,	Wszczepione stymulatory to m.in. rozruszniki wszczepiane w celu leczenia bradykardii, rozruszni dwukomorowe wszczepiane w celu leczenia niewydolności krążenia (terapia resynchronizacyjna serca oraz wszczepiane kardiowertery-defibrylatory, które posiadają również funkcję stymulacji.
potwierdza konieczność jej natychmiastowego zastosowania, ponieważ wskazują one na ryzyko wy-	STYMULACJA NIEINWAZYJNA
stąpienia asystolii. Należy zawsze brać pod uwagę możliwość wystąpienia bardziej zaawansowanego	STYMULACJA MECHANICZNA
bloku i asystolii u pacjenta, u którego wystąpiły omdlenia oraz objawy opóźnionego przewodzenia w EKG (tj. wydłużony odstęp PQ lub blok odnogi). Tacy pacjenci wymagają co najmniej monitorowania pracy serca i konsultacji specjalisty. W sytuacji zagrożenia zatrzymaniem krążenia, gdy rytm serca jest zbyt wolny lub niewydolny i nie zmienia się pomimo wdrożenia terapii opisanej w algorytmie dla bradykardii (rozdział 12) stosuje się rozrusz-	Gdy bradykardia jest tak poważna, że doprowadza do wystąpienia klinicznych cech zatrzymania krążenia, zamiast RKO można zastosować zewnętrzną stymulację mechaniczną, pod warunkiem, że zapen ni ona prawidłowy rzut serca z minimalnym urazem dla pacjenta. Może okazać się ona skuteczna prze-^ de wszystkim w sytuacji, kiedy zatrzymaniu pracy 1 mór towarzyszy obecność załamków P (patrz rozdział 7).
niki. Metoda ta jest jednak skuteczna tylko wtedy, gdy serce zachowuje zdolność do reagowania na	Jak wykonywać stymulację mechaniczną
bodźce z rozrusznika. W sytuacji zatrzymania krążenia odpowiedź na bodźce z rozrusznika jest prawdopodobna jeśli obecne są załamki P. W przypadku asystolii i braku załamków P elektrostymulacja jest	• Powtarzaj zdecydowane ale łagodne uderzenia w okolicę przedsercową bocznie do linii mostkowej lewej.
rzadko skuteczna i nie powinna być w tej sytuacji rutynowo stosowana. Mięsień sercowy można stymulować mechanicznie,	• Przed każdym uderzeniem unieś dłoń na wysokość nie większą niż 10 cm ponad klatkę pierś a wą.
np. tzw. mechaniczną stymulacją zewnętrzną, lub elektrycznie — drogą przezskórną albo wewnątrzjamowo.	• Uderzenia te powinny być na tyle delikatne, aby przytomny pacjent dobrze je tolerował.
Jeśli impuls z rozrusznika natychmiast wzbudza zespół QRS opisywane jest to jako „przechwycenie”. Należy zawsze sprawdzić czy aktywności elektrycznej widocznej w zapisie EKG towarzyszy aktywność mechaniczna powodująca powstanie wyczuwalnej fali tętna.	• Jeśli początkowe uderzenia nie wyzwalają zespfl łu QRS spróbuj odnaleźć optymalne miejsce poprzez zmianę lokalizacji uderzenia w okolicę przedsercową dopóki nie odnajdziesz miejsca, k re zapewnia powtarzalne pobudzenia komór.
122 ALS	Polska Rada Resuscytacji —