Ćwiczenie 10. Metody izolacji i rozdziału kwasów nukleinowych. 11
Grasica jest gruczołem, w którym DNA występuje w dużym stężeniu przekraczającym 2 % suchej masy tkanki. Fakt ten ułatwia przeprowadzenie preparatywnej izolacji DNA. Do wydzielenia DNA z grasicy można użyć tkanki świeżej (pobranej bezpośrednio po uboju i następnie przechowywanej w lodzie) lub krótkotrwale zamrożonej w temperaturze -20 °C. Przeznaczoną do preparatyki DNA grasicę homogenizuje się i stabilizuje zobojętnionym (pH 7,0) roztworem cytrynianu sodu zawierającym chlorek sodu (roztwór SSC; ang. salinę sodium citrate), co poprzez kompleksowanie dwuwartościowych kationów metali (Mg2*, Mn2* oraz Co2*) prowadzi do inhibicji deoksyrybonukleaz katalizujących hydrolityczny rozkład łańcucha DNA. Następnie otrzymany z homogenatu przez odwirowanie DNP poddaje się działaniu soli sodowej siarczanu dodecylu (SDS), który jako anionowy detergent ułatwia rozdział. Do mieszaniny zawierającej m.in. DNA i proteiny dodaje się mieszaninę Sevag (chloroform:pentanol = 24:1) w celu przeprowadzenia denaturacji i wytrącenia białek, co w końcowym efekcie pozwala na uzyskanie oczyszczonego preparatu DNA w postaci supernatantu. Ostatecznie DNA wytrąca się z roztworu wodnego po dodaniu schłodzonego 2-propanolu, co może zostać dodatkowo zwizualizowane przez nawinięcie dwuniciowych łańcuchów DNA na szklaną bagietkę. Wyizolowany DNA powinien być bezbarwny, tzn. pozbawiony zanieczyszczeń proteinowych, w tym także histonów.
Odczynniki:
1. zamrożona grasica cielęca - około 7 -10 g na każdą grupę ćwiczeniową;
2. roztwór SSC - 0,15 M NaCI w 1,50 • 10‘3 M cytrynianu sodowego o pH 7,0 (roztwór cytrynianu można zastąpić 1,50 • 10'3 M EDTA);
3. 0,15 M cytrynian sodowy o pH 7,0;
4. 20% SDS;
5. 4g NaCI (naważki);
6. mieszanina Savag - chlorofornrpentanol = 24:1;
7. 2-propanol (bezwodny).
Sprzęt laboratoryjny:
1. łaźnia wodna (55 °C);
2. wirówka laboratoryjna (3 500 rpm);
3. zlewka 250 mL -1 szt.;
4. zlewka 100 mL -1 szt.;
5. probówka typu Falcon® 50 mL -1 szt.;
6. pipeta 25 mL -1 szt.;
7. cylinder 100 mL-1 szt.;
8. bagietka szklana.
Procedura wykonania:
1. Porcję (świeżej lub zamrożonej) grasicy cielęcej homogenizować 2 min. w 25 mL schłodzonego (4 °C) roztworu SSC. Na skutek homogenizacji zniszczone zostają ściany komórek tworzących preparat, co prowadzi do uwolnienia z nich jąder komórkowych, DNP oraz RNP. Podczas homogenizacji w zastosowanym roztworze NaCI z dodatkiem cytrynianu rozpuszczeniu ulega RNP natomiast DNP pozostaje nierozpuszczony.
2. Otrzymany homogenat przenieść do 50 mL probówki typu Falcon® i następnie odwirować (3 500 rpm, 15 min.).
3. Supernatant zawierający rozpuszczony rybonukleoproteid (RNP) wylać.
www.ichip.pw.edu.pl/pilarek/biochemia