Rozdział 14. Opieka poresuscytacyjna
Cel: jak najwcześniej zidentyfikować pacjentów, którzy nie przeżyją pomimo powrotu spontanicznego krążenia.
Z liczby 22 105 pacjentów przyjętych po zatrzymaniu krążenia do oddziałów intensywnej terapii w Wielkiej Brytanii 9974 pacjentów (45%) przeżyło do wypisu z oddziału intensywnej terapii, a 6353 pacjentów (30%) przeżyło do wypisu ze szpitala (dane pochodzą z lntensive Care National Audit and Research Centre — INARC, Londyn, grudzień 1995-październik 2004). Po przywróceniu stabilnego rytmu oraz rzutu serca narządem, który ma największy wpływ na przeżycie pacjenta jest mózg. Dwie trzecie pacjentów, u których dochodzi do zgonu po przyjęciu do OIOM po pozaszpital-nym zatrzymaniu krążenia umiera z powodu uszkodzeń neurologicznych. Jedna czwarta pacjentów, u których dochodzi do zgonu po przyjęciu do OIOM po we-wnątrzszpitalnym zatrzymaniu krążenia umiera z powodu uszkodzeń neurologicznych.
Konieczne jest znalezienie czynników umożliwiających rokowanie neurologiczne, które mogą być zastosowane u pacjentów natychmiast po ROSC. Takie testy prognostyczne muszą być w 100% specyficzne, tj. test nie może prognozować złego ostatecznego wyniku leczenia u pacjenta, który będzie miał akceptowalną jakość życia.
TESTY RUNICZNE
Brak jest objawów neurologicznych, które mogłyby umożliwiać rokowanie w pierwszych godzinach po zatrzymaniu krążenia. Po trzech dniach śpiączki związanej z zatrzymaniem krążenia umiera 50% pacjentów bez szansy na ostateczną poprawę stanu zdrowia.
W pozostałej grupie pacjentów brak reakcji źrenic na światło oraz brak motorycznej odpowiedzi na bodziec bólowy w trzecim dniu po ROSC niezależnie świadczą o złej prognozie co do wyniku leczenia (śmierć lub stan wegetatywny) z bardzo dużą dokładnością.
TESTY BIOCHEMICZNE
Pomiary poziomu osoczowego neurono-specyficznej enolazy (Neuron Specific Enolase — NSE) i białka S-100b mogą być użyteczne w określaniu wyniku leczenia po zatrzymaniu krążenia. Jakkolwiek 95% przedział ufności (Confidence lnterval — Cl) w przeprowadzonych dotychczas badaniach jest szeroki i w wielu z nich powrót świadomości (bez określenia poziomu przywróconych funkcji) był uznawany za dobry wynik.
TESTY ELEKTROFIZJOLOGICZNE
Somatosensoryczne potencjały wywołane z nerwu pośrodkowego u pacjentów w normotermii, pozostających w śpiączce przez co najmniej 72 godziny po zatrzymaniu krążenia, są wskaźnikiem złego rokov nia ze 100% specyficznością. Obustronny brak komponenty N20 wywołanych potencjałów, u pacjentów pozostających w śpiączce pochodzenia hipoksycznoj anoksemicznego, wiąże się jednoznacznie ze złym rokowaniem.
Badanie elektroencefalograficzne (EEG) stanowi ograniczone źródło informacji dotyczących rokowania, jeśli zostało wykonane w ciągu 24-48 godzin ROSC. Prawidłowy lub ewidentnie patologiczny zapis EEG jest wiarygodnym wskaźnikiem rokowania, lecz zapis EEG mieszczący się pomiędzy wsporrr nymi granicami nie stanowi czynnika, na którym m na opierać rokowanie.
Należy prowadzić audyt wszystkich prób resuscyt i gromadzić dane przy wykorzystaniu standardów formularza Utstein, aby umożliwić ich porównanie między różnymi ośrodkami (patrz rozdział 17). InfoH macja zwrotna dla zespołu resuscytacyjnego powin-j na być konstruktywna i nie oparta na zasadzie o niania. Niezależnie od wyniku resuscytacji krewni cjenta będą potrzebować znacznego wsparcia. N ży wziąć pod uwagę potrzeby religijne wszystkich zaangażowanych w wydarzenie.
Jeśli spontaniczne krążenie nie zostanie bardzo sz ko przywrócone, zatrzymanie krążenia jest związane z głębokimi zmianami w równowadze kwasowo-zasa-dowej. We wczesnym okresie po resuscytacji umiejęt ność interpretacji wyników analizy gazometrii krwi tę czej jest niezwykle ważna dla ustalenia optymalnego sposobu postępowania.
Enzymy wewnątrzkomórkowe organizmu wymagają w celu prawidłowego funkcjonowania ściśle określonego środowiska biochemicznego. Stężenie jonów wodorowych (H+) jest niskie lecz ma decydujące z czenie dla ich funkcjonowania. Powszechne w osoczu jony, takie jak sodowy i potasowy występują w stężeniach wyrażanych w milimolach na litr (mmol/l). Prawidłowe stężenie w osoczu jonów H+ wynosi 40 nanomoli na litr (nmol/l). Stężenie jonów
174 ALS
Polska Rada Resuscytacji
:SJ Z>