Kinetyka chemiczna 205
W tab. 5.1 zestawiono wyrażenia na szybkość i stałe szybkości prostych reak-i typu A —> B przy założeniu, że albo przebiegają one nieodwracalnie w stronę oduktów, albo że szybkość reakcji odwrotnej jest do zaniedbania. Dodatkowo zyjęto, iż czas zaczęto mierzyć w momencie zapoczątkowania reakcji (dla t = 0, = c(), czyli x0 = 0) oraz że początkowe stężenia substratów były jednakowe.
Tabela 5.1. Formalizm równań kinetycznych
^ąd |
Równanie |
Stała szybkości |
Wymiar |
h/2 |
[) |
II l |
7 c0~c ko ~ f |
[M-s"1] |
t - 1/2 2k0 |
1 |
dc ~ =k'c |
k] = — ln — t c |
[s-J] |
ln 2 *]/2 ~ “7 |
2 |
dc - dt =i'2C' |
1) 1 \c C0 J |
[M"1 -s"1] |
1,12 ~ c0k2 |
3 |
- * dt |
, 1(1 1 |
[M-2 • s-1] |
3 |
3 2/ lc2 ci |
hl2 2 | |||
n *1) |
dc „ |
u 1 ( 1 1 |
[M1-" • s_1] |
const |
dt k" |
" (w-lj/lc""1 Co""1/ |
M/2 _«-1 Co |
Przykład 5.2. Czas połówkowy reakcji 2A —> B, przy stężeniu początko-ym substratu równym 0,001 M, wynosi 1 s. Obliczyć stałą szybkości reakcji, ikładając, że reakcja jest rzędu: a) zerowego, b) pierwszego, c) drugiego.
Rozwiązanie. Kolejne etapy postępowania i wyniki końcowe obliczeń rzedstawia tab. 5.2.
Tabela 5.2
Postać równania kinetycznego |
Wartość stałej szybkości | |
różniczkowa |
po scałkowaniu | |
1 dc ~ 2~ ~dt ~ 0 |
, co - C u 21 |
*0= -r~ = 1 '10 3 = 2,5 ■ 10-4 M • s-> 4^/2 4 • 1 |
1 dc ~j^=k'c |
7 1 , co 1 21 c |
, ln2 ln2 „ . k] = = = 0,346 • s 2tm 2 • 1 |
1 dc 2 - j = hc |
21 \c c0) |
7- ^ ^ C AA A /f-1 |
kj — _ — _ _ — JUU iVl • S 2 2c0tm 2 • 10-3 • 1 |